V. Nhân dân
1.
Cái tư duy mang tính lịch sử đặc biệt người thời hiện đại gọi là
khoa học là những nhân tố lớn của sự sống bằng trí tuệ của cái Tôi cá
nhân, chứ không phải bằng trực giác trực tiếp của con người vũ trụ luôn
nỗ lực nhận thức. Bởi sự khởi đầu lộn ngược, nên cần phải đi đến một
kết quả cũng lộn ngược. Và thế là quan niệm cho rằng cội nguồn của sự
sống ở bên dưới đã hình thành; và thế là cái tư tưởng: sự tiến bộ hoặc
sự phát triển đi từ dưới lên trên đã hình thành.
Cũng đủ nếu con người suy nghĩ lại điều Saint-Martin nói về định
luật hấp dẫn của Newton, một định luật đã trở nên giáo điều một cách
không lay chuyển nổi của quan niệm về thiên nhiên trong thời hiện đại.
Định luật hấp dẫn này nảy sinh từ một sự hiểu lệch cơ bản. Newton cho
rằng các vật rơi xuống vì sức hút của trái đất. Saint-Martin trái lại cho
rằng, lực mang tính chất cực: sức hấp dẫn của trái đất hoàn toàn song
song với nỗ lực trở về trọng tâm của các vật. Hành động quay trở lại
lực trọng tâm của trái đất trong rơi tự do cũng mang đúng đặc tính như
sức hút của trọng tâm. Các vật không “rơi trở lại trái đất” từ sự thụ
động thuần túy mà là một nỗ lực quay lại trọng tâm “từ sự chủ động
của nó”.
Trong một thứ khoa học đi hầu hạ cho trí tuệ của cái Tôi cá nhân:
khoa học xã hội, chứa chất đầy sự nhiễu loạn. Nhất cử nhất động trong
đời sống cộng đồng đều tồn tại và có từ sự tương đồng chính xác của
đời sống bên trong từng con người, bởi vì từng quá trình đều là sự phù
