vậy, thì đám con cháu xứng đáng chỉ là những kẻ làm thuê, chẳng oan ức
nỗi gì”. An chỉ nói vu vơ thế thôi, với chút cay nghiệt không phải là bản
tính của cô, nhưng tôi cứ thấy bị chạm tự ái thay cho bố mình. Cứ như
trong số những kẻ ăn cướp mạt hạng theo cách nghĩ của An, có cả bố tôi,
người đầy khả năng sẽ là ông nội của con cô ta. Tuy sau đó chúng tôi bỏ lại
sau lưng những chuyện như vậy vì cảm xúc của chuyến đi, nhưng rồi chúng
tôi cứ tự nhiên xa nhau dần, tình cảm nguội lạnh một cách vô phương cứu
chữa mà chẳng đứa nào biết bắt đầu rạn nứt từ đâu.
Vào năm cuối cùng của chương trình thạc sĩ, tình cờ tôi gặp một cô
bạn sinh viên cũng từ Việt Nam sang du học, trên chuyến tàu đêm đưa
chúng tôi vượt eo biển Manche sang Pháp du lịch. Sau mối tình thứ nhất đổ
vỡ, tôi sống khép mình trước phụ nữ. Hình như họ bí ẩn và nguy hiểm hơn
tôi tưởng rất nhiều. Vậy mà tôi lại bị cuốn hút từ cái nhìn cởi mở, thân
thiện của cô bạn chẳng có gì ấn tượng. Chắc chắn là cô không đẹp, ít ra như
An. Nhưng cô có khả năng thôi miên người khác khi bắt đầu cất tiếng.
Chúng tôi có cùng một chủ đề quan tâm là lớp trẻ Việt Nam nên sống như
thế nào, khi (hoặc để) thoát khỏi cái bóng của cha anh. Cô bạn rất sôi nổi,
đưa ra những ý kiến mà tôi thấy khá gần với ý nghĩ của mình. Cô nêu quan
điểm rằng, giáo dục thụ động, theo khuôn mẫu cứng nhắc, là tác nhân chính
gây ra sự thiếu tự tin của lớp trẻ khi tiếp xúc với bên ngoài. Cái gì người
lớn cũng muốn con em phải làm theo họ, y như đúc trong một cái khuôn có
từ hàng trăm năm. Việc trang bị kiến thức mang tính áp đặt đã không mở ra
cho lớp trẻ khả năng sáng tạo, mà hướng họ đến sự an toàn nhưng vì thế mà
nhút nhát, mặc cảm, thiếu khả năng tự lập.
Tôi bảy tỏ tán đồng với phần lớn suy nghĩ của cô. Có một thứ chúng
tôi thậm chí tìm ngay được tiếng nói chung, là quan niệm về sự trinh tiết.
Cô bảo, cái xiềng xích đó cho dù bằng vàng, thì cũng phải vứt bỏ. Nó được
chế tác bởi những kẻ ích kỷ và đạo đức giả. Chẳng thằng đàn ông nào lại
không thích cảm giác phá trinh một cô gái, như khoe một chiến tích. Nhưng
nếu gặp cô gái đã mất cái niêm phong ấy thì chính hắn lại quy cho cô ta tội
