hạ. Tôi bảo đó là tính cẩn trọng. Gã bảo vậy thì tôi cần phải sang Nhật sống
một thời gian. Tôi quyết định mời gã uống vài vại bia.
Như một món quà làm quen, tôi mang những đặc sản văn hóa của
mình ra khoe, rằng chúng tôi là một dân tộc hiếu học, trọng chữ nghĩa, có
trường đại học từ hàng ngàn năm trước để lựa chọn hiền tài. Nghe vậy, thay
vì hào hứng như một phép xã giao thì gã người Nhật làm tôi thêm một lần
nữa bất ngờ, khi gã tỏ vẻ rất coi thường thứ tôi vừa khoe. Gã kể lại chuyến
đến Việt Nam trong chương trình khách mời của một tổ chức thanh niên, gã
được đưa vào thăm kinh thành Huế, cũng gặp những người thích khoe mẽ
như chúng tôi. Ông ta chỉ vào bài thơ chữ Hán, huyên thuyên bằng tinh
thần tự hào rằng, tổ tiên của ông ấy (cũng tức là tổ tiên của An và tôi), từ
mấy trăm năm trước, đã có thể làm ra loại thơ mà đọc ngược hay xuôi đều
có nghĩa. Giờ nó được chạm khắc, mạ vàng, lồng khung kính treo ở khắp
nơi, như ghi dấu những nét vàng son của lịch sử dân tộc. Nghe xong lời
thuyết minh, gã bảo luôn: “Cùng vào thời gian trên, nước Nhật của chúng
tôi đang tìm cách đóng tàu sân bay để làm chủ Thái Bình Dương”. Chuyện
chỉ dừng lại ở đó thì sẽ chẳng có vấn đề gì đáng nói. Nhưng sau đó anh bạn
người Nhật nói thêm với An và tôi: “Trên thế gian, có những dân tộc chỉ
quen ngồi tự sướng với nhau bằng chữ nghĩa, chuộng thứ danh hão, một
kiểu tự kỷ về văn hóa, mẹ hát con khen hay rốt cuộc họ chỉ đáng đi làm
thuê làm mướn để hưởng chút cơm thừa thôi. Họ không bao giờ thuộc
nhóm những nước được chia của. Bởi vì họ mãi mãi là những đứa trẻ
không biết lớn. Đáng lẽ đám con cháu phải đau đớn, xấu hổ, thì đời này
sang đời khác cứ lấy đó làm điều tự hào”. Tôi cảm nhận sự nhiếc móc đó rõ
ràng nhằm vào mình, đã dằn cốc bia xuống bàn, định nhoài sang thụi thẳng
vào mặt thằng cha xứ Phù Tang láo toét, con cháu của những tên phát xít,
một quả đấm để gã nhớ đời. Nhưng nhờ có An mà mọi chuyện chỉ dừng lại
ở câu chửi thề.
Khi về lại khách sạn, tôi nằm như chết rồi, đầu óc quay cuồng. An cố
làm mọi cách để tôi quên đi chuyện với gã người Nhật. Cô pha cà phê, trổ
