hơn khi trao lại nó cho con vào đúng ngày con kết hôn? Bố không có nhiều
thời gian để quyết định chuyện đó. Nhưng con thấy đấy, như con đã nói rất
nhiều lần, khi người ta quan tâm đến nó một chút, cuộc sống sẽ ban tặng
cho chúng ta những dấu hiệu tuyệt vời. Tại Montréal, bố đã tìm ra dấu hiệu
trả lời cho câu hỏi tự vấn của mình, chỉ một phần thôi; phần tiếp theo phụ
thuộc vào con. Bố có thể bằng lòng với việc gửi lá thư của Tomas đến tay
con qua đường bưu điện, nhưng con đã quá thành công trong việc cắt đứt
liên hệ, đến mức dù được mời dự đám cưới con thì bố thậm chí cũng không
được biết địa chỉ của con, còn nữa, liệu con có mở ra xem một bức thư do
bố gửi? Vả lại, lúc ấy bố không biết là mình sắp chết!
- Bố lúc nào cũng có câu trả lời cho mọi chuyện, đúng không?
- Không đâu, Julia, con một mình đối diện với những lựa chọn con đưa
ra, và điều đó dã xảy ra từ lâu rồi, lâu hơn là con tưởng. Con có thể dùng
điều khiển tắt bố đi, con nhớ không? Con chỉ cần ấn một cái nút thôi. Con
toàn quyền quyết định không tới Berlin. Bố đã để con lại một mình khi con
quyết định đến sân bay chờ Tomas; bố cũng không ở cùng con khi con quay
trở lại nơi chứng kiến lần đầu hai người gặp gỡ, và bố lại càng không có
mặt khi con dẫn cậu ấy về khách sạn. Julia ạ, người ta có thể trách móc tuổi
thơ ấu của mình, mãi mãi lên án cha mẹ mình về tất cả những nỗi đau đè
nặng lên mình, biến họ thành thủ phạm tạo ra những thử thách trong đời,
tạo ra những khiếm khuyết, những hèn nhát của mình, nhưng nói cho cùng,
ta mới chính là người chịu trách nhiệm trước cuộc sống riêng, ta trở thành
người mà ta quyết định trở thành. Vả lại, con cần phải học lấy cách tương
đối hóa những thảm kịch của mình, luôn tồn tại một gia đình nào đó tệ hơn
gia đình của chính mình chứ.
- Ví dụ như gia đình nào?
- Chẳng hạn như bà của Tomas đã phản bội lại cậu ấy!
- Làm sao bố biết được chuyện này?
- Bố đã nói với con rồi, chẳng có bậc cha mẹ nào sống thay cho các con
mình hết, nhưng điều đó không ngăn cản bố mẹ lo lắng và đau khổ mỗi khi
các con gặp bất hạnh. Đôi khi điều này thôi thúc bố mẹ hành động, cố gắng
