Một
Chưa chịu bỏ công khảo chứng gì cả mà đã bắt đầu vào chuyện, tôi xin chịu
mang tiếng là người không chuẩn bị kỹ càng. Căn cứ duy nhất tôi có hiện
nay chỉ là truyền thuyết chép lại trong Thái Bình Ký
quí vị đều biết, nếu đem so sánh với câu truyện đời xưa liên quan đến ông
tiên Nhất Giác
bên Thiên Trúc thì chi tiết về mối tình của vị cao tăng
chùa Shiga
trong quyển sách vừa nhắc đến chỉ có thể xem như là quá sơ
sài.
Trong thâm tâm, tôi thực tình không định tìm hiểu sự thể mối tình lạ lùng
đó mà chỉ đơn thuần muốn biết biến chuyển tâm lý của các nhân vật thế nào
thôi. Trong lòng họ, lúc ấy chắc có sự rối ren do xung khắc giữa tình yêu và
tín ngưỡng. Bên trời Tây, không thiếu gì trường hợp như vậy nhưng ở Nhật
Bản, chuyện đó kể ra rất hiếm. Trong yếu tố tình yêu của kiếp này rõ ràng
đã thấy chen vào vấn đề những kiếp về sau. Cuộc sống hiện tại và những
kiếp tương lai tranh giành chỗ đứng không những trong tâm trí của vị lão
tăng mà của cả người đàn bà được ông yêu. Phóng đại một chút thì câu
chuyện tình của họ được thành hình đúng vào thời điểm cấu trúc của cái thế
giới hai người tưởng tượng đang ở trong một trạng thái chênh vênh, chưa
biết sẽ sụp đổ hay không. Nếu nói cho chính xác thì vào thời của hai người
nghĩa là khoảng giữa triều Heian
biến trong dân chúng nhưng chưa hẳn là một tín ngưỡng mà chỉ là sự khám
phá một thế giới vô cùng rộng lớn bằng tâm trí.
Theo sách Vãng Sinh Yếu Tập
của đức tăng thống Huệ Tâm
thì cho
dù có nói đến thập lạc tức mười điều vui thỏa để ca ngợi cõi Tịnh Độ thì chỉ
mới làm cái việc kể sơ sơ về một sợi lông trên chín bộ lông bò
điều vui thỏa ấy là cái vui "thánh chúng lai nghênh", cái vui "liên hoa sơ
khai", cái vui "thân tướng thần thông", cái vui "ngũ diệu cảnh giới", cái vui
