chúng tôi sẽ thông báo cho biết là đủ. Lúc ấy cũng được ông Yokohama là
người thạo việc ngoại giao và am hiểu tình thế, nên mọi việc đều được êm
ái và ổn thỏa.
các tỉnh có những người quen thói cũ, hễ có việc gì, chạy đi cầu cứu
người Nhật. Tôi còn nhớ, có một người con người bạn cũ của tôi, làm y sĩ
trong cuộc y tế của một tỉnh khác, chạy đi nhờ một viên sĩ quan Nhật can
thiệp để xin ở lại. Tôi thấy thế, liền bảo ông bộ trưởng y tế bắt người y sĩ ấy
phải đi ngay, để tỏ cho biết chính phủ Việt Nam không phải dưới quyền sai
khiến của người Nhật.
Như thế chúng tôi có phải là một chính phủ bù nhìn, cứ luồn cúi dưới
quyền đàn áp của người Nhật không? Chính vua Bảo Ðại đã hiểu rõ sự ấy,
nên khi ngài ở Hương Cảng có nói chuyện với một phóng viên của một tờ
báo bên Pháp: "Người Nhật thấy chúng tôi cương ngạnh quá, tỏ ý tiếc đã để
chúng tôi làm việc".
Còn những công việc chúng tôi đã làm trong mấy tháng tôi đã kể rõ ở
trên. Ðối với dân chúng tôi đã tìm cách nâng cao dân trí lên. Người nào làm
bậy có chứng cớ rõ ràng thì theo luật pháp mà trừng trị rất nghiêm. Chúng
tôi lấy lại toàn lãnh thổ của tổ quốc và làm mọi việc không có điều gì nhục
đến quốc thể. Ðó là chỗ chúng tôi tự hào, trong khi làm việc, không để cho
ai lấy uy quyền đè nén, và đối với lương tâm không có gì đáng hổ thẹn.
Tôi ra ở làng Lại Thế. Lúc đầu ông Trịnh Ðình Thảo, nguyên bộ trưởng
bộ tư pháp, đến ở với chúng tôi hơn một tháng mới trở về Sài gòn. Chúng
tôi ở đấy ngày ngày nghe tiếng trống mõ của dân làng, đàn bà trẻ con và
dân đinh vác dao vác gậy đi biểu tình. Một hôm lại thấy đồn rầm lên rằng:
"Trong bốn nước Ðồng Minh Mỹ, Anh, Nga và Tàu, mỗi nước được hai
phiếu, mà Mỹ và Nga đã bỏ bốn phiếu, Tàu bỏ một phiếu tức là được năm
phiếu cho nước Việt Nam hoàn toàn độc lập. Vậy các dân làng phải sửa
soạn ăn mừng độc lập". Rồi sau lại thấy mở cuộc quyên vàng khắp cả nước.
