không đem theo hợp đồng đã ký thì sẽ bị nói xấu tệ. Trí căng thẳng, tim đập
thình thình cả tháng trước khi đi chứ không phải chỉ 5 phút trước khi vào
họp. Đến khi được làm đại biểu công ty lớn thì ôi thôi, phải quên chuyện
tham quan đi, vì lúc nào cũng có cả đội tháp tùng theo, cho dù là ngày Chủ
nhật hay ngày lễ.
Thế rồi, những lúc hiếm hoi bỏ rơi được phái đoàn để đi tham quan, nào
có được vợ yêu đi theo, nào có được dắt con. Bạn đi một mình, hoặc nhiều
mình, nhưng toàn là lính của công ty, tuần này qua tuần khác, tháng này qua
tháng khác, mùa đông sang xuân rồi sang hạ, rồi thu, rồi lại đông… Và cứ
như thế, ở tại chỗ. Nếu có gì để thăm thì cũng đã thăm nhiều lần rồi, và chỉ
một vài tuần sau bạn sẽ chán ngán, quyết định ở lại luôn khách sạn nghỉ ngơi
cho thoáng trí chứ cứ thăm tháp Eiffel hay đi bộ thơ thẩn mãi trong Hyde
Park, bạn cũng thấy phát điên.
Dần dà bạn sẽ nhớ cơm gia đình, dù đạm bạc nhưng lại ấm áp. Bạn sẽ
chán ăn cơm bản xứ. Có nơi như bên Ấn Độ thì cứ cà-ri sáng trưa chiều tối;
bên Pháp thì thịt bít tết và dao với nĩa bữa này sang bữa khác; nếu đàm phán
bên Nhật thì cá sống mỗi bữa chấm với nước tương Kikkoman pha với
wasabi… Còn nếu bạn như tôi đã bị đi thương thuyết năm này qua năm khác
bên Trung Quốc thì ôi thôi, tôi đã kể trong một chương trước, toàn ăn là ăn,
bữa nào cũng 12 món là ít; bạn bị ẩm thực làm chán ngán đến phải trốn hay
phải khai trá là bị bệnh, chỉ xin nghỉ trong phòng với một bát cháo trắng.
Về thói quen thì lại còn tệ hại hơn nữa, nào bạn có quyết định được làm
theo hứng thú riêng. Lúc buồn ngủ thì phải đàm phán, lúc tỉnh như sáo sậu
thì phải chạm chén uống rượu ngắn dài, lúc đang ngủ thì bị đồng nghiệp kêu
điện thoại ban đêm do sự cách biệt giờ giấc giữa nơi thương thuyết với mẫu
quốc.
Thế rồi bạn phải thương thuyết bằng ngoại ngữ, suốt ngày, thậm chí thâu
đêm. Rồi không biết bạn có chịu nổi một ngày liền nói tiếng Anh với thông
dịch viên, xong rồi nghe ông này dịch sang tiếng Hoa, tiếng Hàn, xong đâu
đó dịch lại cho bạn nghe phản ứng của đối tác ngoại quốc. Bạn ơi, cứ như
thế, ngày này qua ngày khác ôn đi ôn lại ngữ vựng và văn phạm của xứ
