Chương 2
Trời phú hay học tập?
G
iống như chơi đàn hay vẽ một bức tranh, thương thuyết là một nghệ
thuật. Ta thường nghe nói người Trung Hoa hay người Do Thái buôn bán rất
tài tình. Tôi còn nhớ khi còn bé đã được nghe thế nhiều đến nỗi tôi đã tin
chắc rằng tài buôn bán là bẩm sinh! Rồi đến khi lớn hơn, tôi thường được
thấy người Do Thái là những nhân vật chủ chốt trong tất cả những cuộc giao
dịch lớn trên thế giới. Nếu họ không là người mua thì cũng là người bán. Và
nếu không phải cả hai thì họ cũng là trung gian. Rồi ngân hàng do họ nắm
cũng đóng một vai trò đáng kể, luật sư của họ cũng có mặt thường trực trong
mọi lãnh vực trao đổi tài sản. Có kẻ còn ngờ rằng ngay cả các đạo luật về
thương mại tại nhiều nước cũng do người Do Thái soạn trực tiếp hay gián
tiếp để rồi sau này được vận hành theo chiều lợi của những cuộc vận động
hành lang của họ. Tất cả sự việc đó lại càng làm cho tôi tin hơn rằng Trời đã
phú cho họ những đức tính hiếm có mà ít thấy trong các chủng tộc khác.
Nhận xét về người Hoa hay Do Thái không biết ngày nay còn đúng đến
mức độ nào, nhưng khi nhìn thị trường thế giới, chúng ta thấy mức xuất
khẩu trung bình theo đầu người của Nhật, Đức, Mỹ, Pháp, Ý đều rất cao,
nên rõ ràng các quốc gia này buôn bán cũng chẳng thua kém gì người Hoa
hay người Do Thái. Từ vài năm sau này, Hàn Quốc cũng đã trở thành một