canh tác thiên nhiên vật chất trong tinh thần của yêu thương người cha vĩnh
cửu, mà chỉ muốn canh tác bằng cái TÔI. Và bởi thế không thể.
Hậu quả là: tinh thần không tiếp xúc được với thiên nhiên, mối quan hệ và
tương quan giữa hai thế gian bị gián đoạn: tinh thần nằm lại trong lí tưởng
tính, bởỉ không hiện thực nổi, hàng triệu cuốn sách thừa thãi vô nghĩa, các
sức mạnh tự nhiên tự giải phóng thoát khỏi sự kiểm tra của tinh thần, tự do
gây sự và rồ dại, điều này có thể thấy rõ trong đời sống nhà nước, trong xã
hội, trong số phận và trong thế giới linh hồn của con người.
Hậu quả đầu tiên của tinh thần không hiện thực họa là ý nghĩa của đời
sống bị thất lạc và lu mờ.
Bởi vì đời sống không phải là một cái gì tự nó có ý nghĩa, tự nó mang một
ý nghĩa. Đời sống tồn tại trong vòng quay của thiên nhiên vật chất, và nếu
thiếu sự tiếp xúc với tinh thần, nó trở nên bất lực và mù lòa, cũng như trở
nên vô nghĩa và tối tăm.
Giữa những môi trường như vậy không có một khả năng để biến bất kì
mức độ nào thành cái phổ quát. Mức độ của các sự vật sẽ là con người, là cái
TÔI, là cái bắt đầu của sự phi mức độ, của sự vắng thiếu mức độ, của chủ
nghĩa ngụy biện trí tuệ, của đạo đức vô chính phủ trong đời sống nhà nước,
như Khổng Tử đã nói: "Quyền lực là những kẻ to mồm, mốt thuật nghệ
thuật, và đạo đức giả là đời sống hằng ngày."
Hậu quả của việc đánh mất mức độ - một lần và mãi mãi - là tất cả mọi
người bắt buộc phải tự đặt ra cho mình chuẩn mực của cái tốt và cái xấu,
thực ra chỉ là một chuẩn mực nhất thời. Đạo đức bị cá nhân hóa và tự ứng
biến đánh mất đi đặc thù hợp lí của nó, để rốt cuộc cái tốt và cái xấu không
là gì khác ngoài quyền lợi cá nhân, là thứ thay đổi từng giây từng phút.
Các quy tắc đời sống biến mất; sự bắt chước vô nghĩa, lối sống tự do cá
nhân trở thành tập quán. Tính chất trực tiếp của cộng đồng xã hội chấm dứt,
phép lịch sự, sự sang trọng, nền nếp giáo dục, sự nhạy cảm đối với cái TÔI
hỗn loạn chỉ còn là gánh nặng. Không ai quan tâm đến một đời sống chung
lành mạnh, bởi tất cả mọi người còn mải tìm kiếm cho thú vui riêng của
mình.
