đau khổ, một thần linh đã nói, nhưng cũng không hạnh phúc nào lớn hơn,
việc hồi tưởng lại những đau khổ. Con ngườỉ chỉ như vậy mới đích thực.
Mức độ của đích thực phù hợp với mức độ của phúc lạc.
Tôi đã uống từ sự giận dữ của Thượng Đế. Năm của Job. Đêm đen của
linh hồn. Turba. Trí tưởng tượng đen. Đốt rác. Cái chết thần bí. Có thể sâu
hoắm, để cần thiết một cuộc giải phẫu như thế. Hết? Chưa hết. Vẫn còn.
Nhưng tôi đã nhận ra nơi lẩn trốn của nó. Molios đã nói: Đời sống trôi qua
trong sự kiềm chế bản thân lớn hơn mọi phép mầu của các thần linh.
Tôi đã đánh lừa tất cả mọi người, đạt đến mức đánh lừa ngay cả bản thân
mình, mặc dù tôi tương đối đa nghi, nhất là đối với bản thân, và như vậy tôi
là một nhà tâm lí không đến nỗi tồi. Nhưng điều này lại đi quá giới hạn của
tâm lí học. Bởi rốt cuộc tâm lí học không hề biết đến cái cao siêu.
Nếu tôi nói, turba hay abhimana, hoặc đêm đen của linh hồn, tâm lí học
sẽ há hốc mồm. Cho dù tất cả mọi người đều ở trong đó. Tất cả mọi người
đều nghĩ do bom và đạn, và mau chóng quên đi. Mau chóng và khóa sổ.
Đáng khóc cho sự khóa sổ này. Họ không hiểu rằng, đêm đen của linh hồn
có thể là cái chết từ con người. Đối với họ đêm đen chỉ thuần túy là hoàn
cảnh bên ngoài.
Đêm đen chạm đến con người khi bàn tay của Thượng Đế chìa ra phía nó
để nâng nó lên. Sự tiếp xúc này thật khủng khiếp. Con người rên rỉ, thổi phì
phì, nhe răng ra, run lẩy bẩy và sợ, sợ tái người, khi nó ngày càng lún sâu
hơn vào sự nhiễu nhương, rối loạn. Đây là bước không thể tránh khỏi, không
thể không dính vào, không thể mặc cả của sự chuyển đổi.
Tất cả các linh hồn không chịu nổi vòng quay của bánh xe luân hồi, muốn
phá vỡ, đều phải đi qua bước này. Đây là metanoia. Sự chuyển hóa. Sự giải
thoát. Nếu tôi đích thực môt cách hoàn toàn, tôi hưởng phúc lạc. Bước đầu
tiên là đêm đen của linh hồn. Nhà tâm lí học há hốc mồm vì điều này. San
Juan de la Cruz viết chính xác như vậy.
Trong một trăm năm Hölderlin, Schumann, Baudelaire, Nietzsche,
Golgon, Van Gogh, đều vấp phải bước này. Họ rơi vào đêm đen. Turba nuốt
chửng họ và họ phát điên. Phát điên giờ đây không còn hợp lí nữa. Giờ khắc
