Về mặt logic và ngữ pháp có thể giữa thông tin và tin sai không có khác
biệt khách quan. Bởi vậy cần xem xét vấn đề hiện sinh để có thể phân biệt
chúng.
Mọi chuyện sẽ không có ý nghĩa gì nếu lương tâm cắn rứt của sự phục
tùng và đạo đức thẳng thừng của kẻ nổi loạn không đối lập lẫn nhau. Nếu
lương tâm cắn rứt không trốn vào ẩn nấp, giấu giếm và đánh lạc hướng đến
vô hạn, còn đạo đức thẳng thừng nếu - ít nhất trong chừng mực bản thân nó
chưa phục tùng thế gian - không chống lại tin sai và liên tục, khăng khăng
đòi hỏi thông tin tự do.
Lợi ích của sự phục tùng là về phía nó thế gian bị thông tin sai. Tất nhiên,
cần thừa nhận thiệt thòi đạo đức của kẻ phục tùng. Nó thú nhận bằng cách
làm cho trầm trọng hơn hay đúng hơn là nói dối. Đây là tác phẩm chống đỡ
quan trọng nhất của sự phục tùng.
Phần lớn cùng lúc nó cần duy trì không phải một mà vài thông tin sai,
cũng như nhất thiết nó phải là tín đồ vô điều kiện của hệ thống đang cầm
quyền, bởi chi như thế nó có quyền lợi, nhưng vì trên thế gian không gì đáng
ghét hơn một kẻ là tín đồ của hệ thống cầm quyền (kể cả với đám bạn bè tin
cẩn), bởi vậy nó cần duy trì những thông tin sai rằng nó khuất phục chỉ vì
những lí do miếng ăn mà thôi. Tác phẩm cơ bản của kĩ thuật sống phục tùng:
cười nhăn nhở và cùng lúc cụp mắt xuống! Điều này ban đầu thực hiện khá
khó khăn.
Platon, Machiavelli và George Sorel những kẻ lập ra nhà nước chính
quyền hiện đại đều dạy rằng: được phép nói dối từ quyền lợi chung. Đây là
nền tảng cơ bản của tất cả các hành động cai trị ngày nay: Cho phép dối trá
từ quyền lợi chung.
Satjagraha trong truyền thống: không được phép nói dối, kể cả khi động
đến quyền lợi của cả dân tộc.
Nhà nước hiện đại bộc lộ sự bất lực chính trị, bắt buộc phải tiếp tục hành
động thông tín sai ở mức độ cao. Cách thức lãnh đạo càng tồi tệ, trong nhà
nước đó càng nhiều sự giả dối.
