đợi để người ta tấn công từ bên ngoài. Lương tâm của nó bắt nó tự bảo vệ
mình trước bản thân. Nó cần một quá trình chứng minh thường xuyên và có
hệ thống, để có thể chịu đựng được chính bản thân nó.
Một câu hỏi lý thú nổi lên ở đây là phải chăng cái mà từ thời Platon người
ta đặt tên là biện chứng, cái là thành tựu lịch sử của triết học châu Âu, phải
chăng không giống hay sao (một cách đáng sợ) với cuộc tranh luận tự thân
sống-chết của con người với lương tấm của nó, và phải chăng cái quá trình
logic mà sau này người ta gọi là bằng chứng, không phải cần tìm nguồn gốc
của nó ở đây?
Câu hỏi này hợp lệ bởỉ một khi nào đó một ai đó chứng minh một cái gì
đó, không bao giờ một chứng cớ phân vân lại thắng thế, mà nó đặt lên hai
vai một tác phẩm có logic. Và sự chứng minh, cũng như phép biện chứng
người Hi Lạp tìm ra, nhưng không phải Orpheusz mà là các luật sư, các nhà
hùng biện chính trị, kẻ ngụy biện.
Thế giới quan chỉ là chừng này: một hệ thống của sự giả dối, hoặc không
phải là đôi khi hay ngoại lệ, mà khi con người suy ngẫm và một cách có hệ
thống, cân nhắc và can đảm đưa mình vào một hướng, không phải vì quyền
lợi, mà là hậu quả của hoàn cảnh sai lầm bận rộn trong đời sống. Nghĩa là,
không là gì khác ngoài một sự thiếu nghiêm túc của một hệ tri thức châu Âu
gọi là thế giới quan, là thành lũy của sự dối trá trung tâm trong đời sống một
con người mang một hiện sinh giả. Thế giới quan là kết quả của danh dự bắt
buộc đặt lên con người, nếu nó đã một lần nói dối, hãy kiên trì giữ vững, là
danh dự cơ bản để bảo vệ sự nói dối của nó chống lại mọi cuộc tấn công.
Jarry duy trì quyền được phép nói dối cho mình. Điều này cần vì con
người từng bước có nhu cầu về sự thật, và cũng chỉ vì có thể tha thứ cho kẻ
khác, còn với bản thân mình cần nghiềm khắc hơn. Ngoại lệ có thể nói dối,
để con người nói chung hãy trở nên có danh dự.
Hạt giống của hệ thống-dối trá không phải luôn luôn là điểm dối trá nhất
của hiện sinh, nhưng luôn luôn là nơi con người chịu đựng nhiều nhất vì sự
hư hỏng riêng của nó.
