5. KHÓI THUỐC VÀ HƯƠNG
Thế giới ngày nay gồm hai hạng người: hạng hút thuốc và hạng không hút
thuốc. Có nhiều người không hút thuốc mà thấy ai cũng mặc, không can
thiệp vào và nhiều bà vợ chịu cho chồng nằm ở giường mà hút thuốc; vợ
chồng như vậy thì chắc chắn là có hạnh phúc trong hôn nhân. Nhưng cũng
có một số người cho rằng không hút thuốc là có đạo đức, đáng để tự hào;
họ không ngờ rằng họ không được hưởng một cái thú lớn nhất của nhân
loại. Tôi sẵn sàng chịu nhận rằng hút thuốc lá là một nhược điểm về
phương diện đạo đức, nhưng chúng ta cũng phải đề phòng những người
không có một nhược điểm nào; không thể hoàn toàn tín nhiệm ở họ được.
Họ có thể lúc nào cũng điều độ, không mắc một lầm lẫn nào cả. Thói quen
của họ rất đều đặn, họ hoạt động như cái máy và lúc nào cũng để trí óc
khống chế tâm tình. Tôi mến những người biết điều bao nhiêu thì ghét
những người hoàn toàn hợp lí bấy nhiêu. Cho nên vô nhà nào không thấy
gạt tàn thuốc lá thì tôi luôn kinh hoảng và khó chịu. Phòng tiếp khách sạch
sẽ và ngăn nắp, nệm đặt đúng chỗ, ngay ngắn, chủ nhà thì nghiêm trang mà
vô tình. Thấy vậy, tôi phải xốc áo lại cho ngay ngắn, tỏ vẻ lễ độ, chẳng
được thư thái chút nào.
Những con người đàng hoàng, chính trực và vô tình cảm, tầm thường đó
làm sao biết hưởng cái thú hút thuốc? Vì bọn hút thuốc chúng tôi thường bị
người ta công kích về phương diên đạo đức chứ không phải về phương diện
nghệ thuật, cho nên trước hết cho tôi xin bênh vực đạo đức của chúng tôi
đã, mà xét về đại thể tôi cho là cao hơn đạo đức hạng người không hút
thuốc. Người nào ngậm ống điếu là hợp ý tôi. Người đó có tài hơn, vui tính
hơn, dễ cởi mở nỗi lòng hơn, đôi khi nói năng bặt thiệp hơn; và dù sao tôi
cũng có cảm tưởng rằng người đó mến tôi cũng như tôi mến người đó. Tôi
đồng ý với Thackeray
khi ông viết: “Triết gia mà ngậm ống điếu thì
minh trí hơn lên, còn kẻ ngu độn mà ngậm ống điếu thì câm cái miệng lại;
