MỘT QUAN ĐIỂM VỀ SỐNG ĐẸP - Trang 191

đặt ngang hàng với trà và rượu. Từ đời Hán, đế quốc Trung Hoa đã lan tới
bán đảo Đông Dương, và các hương liệu do phương Nam tiến cống, được
dùng ở triều đình và trong các gia đình sang trọng. Trong các cuốn bàn về
nghệ thuật sống, luôn luôn có những chương giảng về các loại hương, về
tính chất của mỗi loại và cách đốt hương. Trong cuốn “Khảo bàn dư sự”
của Đồ Long, có một đoạn tả cái thú đốt hương như sau:

“Dùng hương có nhiều lợi. Các ẩn sĩ bàn về đạo đức mà đốt hương lên thì
thấy tinh thần sáng suốt, vui vẻ. Canh tư, trăng tàn, lòng thấy lạnh lẽo,
buồn rầu, đốt hương lên thì thấy lòng khoan khoái muốn huýt sáo. Dưới
cửa sổ sáng, vẽ phóng những tấm thiếp, hoặc cầm cây phất trần, nhàn nhã
ngâm thơ, hoặc ban đem đọc sách dưới ánh đèn, đốt hương lên thì đuổi
được con ma ngủ. Cho nên có thể gọi hương là “bạn cũ của trăng”. Khi
một thiếu nữ áo gồng kề vai thì thầm chuyện riêng, tay ta ôm cái lư hương,
đốt lên vài nén thì lòng nồng nàn mà ý thêm đằm thắm. Cho nên bảo nó là
“giúp tình” cũng được. Trời mưa, cửa đóng, ngủ trưa mới dậy, ngồi bàn
tập viết, thưởng cái vị thanh đạm của trà trong lúc lư hương bắt đầu nóng,
hương thơm phưng phúc toả ra, bao bọc ta, thú biết mấy. Càng hợp hơn
nữa là những lúc khách đã tỉnh rượu, đêm thanh trăng tỏ, tay vuốt dây đàn
miệng huýt sáo trên lầu vắng, nhìn núi xanh ở chân trời, lư hương chưa
tàn, mà khói toả quanh rèm như sương. Hương lại có thể trừ tà uế, đi đâu
mang theo cũng có lúc dùng. Thứ hương tốt nhất là là thứ già-nam, rất khó
kiếm, người miền núi không sao có được. Sau già-nam thì không gì bằng
trầm. Trầm có ba hạng, hạng tốt nhất, khí vị rất nồng, có phần quá cay;
hạng xấu nhất thì quá khô, ít dầu, đốt lên toả nhiều khói quá; duy có hạng
trung bình, rất dịu và thơm, đáng coi là diệu phẩm. Nấu nước pha trà rồi,
còn dư than hống, gắp vài cục cho vào đỉnh hương, để hương cháy từ từ.
Lúc đó trong lòng khoan khoái như lên cõi tiên, sống chung với tiên mà
quên hẳn kiếp trần. Ôi! Khoái thay! Ngày nay những người đốt hương,
không biết cái chân vị của hương, chỉ hiếu danh, trộn nhiều thứ hương để
đua nhau tranh khéo, không biết rằng trầm là vật thiên nhiên, u nhã bình