phố, hoa trồng tại đây vẫn ngát thơm như thuở các cụ tổ dòng họ Hoàng, họ
Nguyễn, họ Hồng đến cư trú mà lập ấp, lập làng, thuở Thần Siêu (Nguyễn
Văn Siêu) danh giá bảng vàng, thuở ba anh em Trần Điền, Trần Điện, Trần
Hòa truyền dạy nghề kim hoàn và được nhân dân tôn thờ như ông tổ của
mình. Cũng có khi hoa được lấy về từ các chợ đầu mối Long Biên hay
Quảng Bá. Hoặc có khi hoa còn đẫm sương gió ngoại thành do sáng sớm
nay cao hứng, cô hàng xuống tận làng hoa Mê Linh cắt về. Nhưng đều cho
vào gánh. Mùa nào thức ấy, cũng chả cứ phải mồng một ngày rằm mới đắt
hàng. Hoa đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu hàng ngày của người
Hà Nội. Vòng một vòng từ đầu nhà ra đến cuối phố là đã hết. Khách mua
đã quen mặt và biết chất lượng hoa, cứ thế mà nhặt. “Hoa vô giá, cá vô
ngần”, mặc cả làm gì, thêm bớt vài đồng làm gì, khi mà thời gian ấy, ta có
thể tâm sự với nhau chuyện đời, chuyện người.
Tôi yêu các cô hàng hoa này bởi lẽ, hoa trên gánh thường tươi ròng, hiện
ra rõ ràng trước mắt chứ không được bó kín trong giấy báo, giấy nilông chỉ
thấy gốc và ngọn, có khi mang về cành và hoa rụng rời mỗi hướng như hoa
vỉa hè, hoa “xe đạp”. Chẳng mua hoa lần nào, nhưng ngày nào cũng gặp rồi
thành quen, mỉm cười chào nhau, tấm tắc khen mùa này cúc chi đẹp, hồng
bụ bẫm quá, thược dược tươi đến thích mắt... Khi tôi chụp ảnh, các cô
không cúi mặt, lắc đầu nữa.
Còn gì thư thái tâm hồn hơn là một buổi chiều xuân nắng hoe vàng và
nóng kỉ lục như thế này, ngồi trong một quán cà phê nhỏ ở phố cổ, nhìn ra
nườm nượp người xe ngoài kia, và bắt gặp hình ảnh một “gánh hàng hoa”
chầm chậm trôi qua trước mắt. Sẽ thấy tất cả những nhọc nhằn, muộn
phiền, những cáu giận rất nhỏ nhặt kia chẳng là gì so với hai đầu đòn gánh
trĩu cong và tấm lưng áo đẫm mồ hôi. Các cô hàng hoa này chẳng cần phải
được tiểu thuyết hóa như Liên trong thiên tình sử “Gánh hàng hoa” khiến
bao nhiêu người mơ mộng, xót xa. Các cô cũng có ý thức được rằng, mình
đang làm đẹp thêm cho phố hay không, điều đó tôi chẳng thể nào đoán
được. Chỉ biết, sau những gánh hàng hoa ấy, biết bao nhu cầu cuộc sống
đời thường của gia đình cô phấp phỏng theo từng bước chân rong khắp phố
