sự phát triển công thương nghiệp, giai cấp tư sản chống phong kiến thắng
lợi, tách được thành thị ra khỏi quyền lực của nhà nước, của vua chúa.
Boccaccio và thời đại, hoàng hôn Thời Trung cổ, bình minh Thời Phục
hưng.
Trước sức lấn công của những bộ tộc rợ Gốt (Goths), đế chế La Mã tan
rã vào khoảng nửa sau thế XIX, nước Ý vẫn còn bị chia có thành hàng chục
quốc gia nhỏ. Đến thế kỷ VIII, IX, sau khi bình định một bộ phận lớn đất
đai thuộc lãnh thổ ngày nay của các nước Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha,
Trung Âu... Saclơmanhơ lập ra chế độ La Mã - Đức Thần thánh. Sau đó là
một thời kỳ hỗn loạn liên miên. Mãi đến thế kỷ X, đế chế Thần thánh mới
được khẳng định lại.
Bắt đầu từ thế kỷ XI, nhờ có cuộc Thập tự chinh, các thành thị ở miền
Bắc và miền Trung nước Ý buôn bán phát đạt nhất là các hải cảng Naplơ,
Flôrăngx, Giênơ, Vơnidơ... từ đó công nghiệp (dệt, binh khí, kim hoàn...)
phát triển đồng thời với kinh doanh tiền tệ cho vay lãi.
Những thế kỷ XII và XIII được đóng dấu bởi hai sự kiện lịch sử quan
trọng: sự tranh giành quyền lực giữa Giáo Hoàng La Mã và hoàng đế đóng
đô trên lãnh thổ Đức, và sự phát triển của các quốc gia thành thị. Nội bộ
các quốc gia Ý bị xâu xé bởi cuộc tranh chấp giữa hai phe, một phe ủng hộ
Hoàng đế Ý là một bộ phận của đế chế, một phe ủng hộ Giáo Hoàng. Thực
chất cuộc tranh chấp là sự vùng lên của các thành thị - công xã Ý đã vững
mạnh, muốn thoát khỏi sự cai trị của Hoàng đế bằng cách chấp nhận sự bảo
hộ lỏng lẻo hơn của Giáo Hoàng.
Bước sang thế kỷ XIV, thế kỷ của Boccaccio, có thể nói là các (quốc gia
thành thị ) Ý thống trị nền kinh tế châu Âu qua thương nghiệp và ngân
hàng. Dù phục tùng về danh nghĩa Hoàng đế hay Giáo Hoàng, những thành
thị ấy đã là những công xã được giải phóng khỏi ách phong kiến, tự trị về
mặt chính trị. Ở đó giai cấp tư sản đương lên xây dựng một nền văn nghệ
huy hoàng, báo hiệu thời kỳ văn nghệ phục hưng ở châu Âu.
