tranh giành thế tục. Thế mà nay, đột nhiên tất cả đều mất - sáng sớm không
còn người cầm bảng nhắc nhở đi công phu, một ngày không có các hoạt
động nghi thức và ngồi thiền, cũng không còn tiếng tụng kinh du dương,
những lời sách tấn tu học của những vị cao tăng. Tất cả đều đã thay đổi.
Trầm ngâm hồi lâu, cuối cùng thì ông Đoàn cũng trả lời câu hỏi của tôi.
“Lúc bấy giờ, tôi chỉ nghĩ rằng nếu làm theo lời của họ, họ nghĩ rằng đã
cải tạo được tôi và sẽ không quản lý tôi nữa, không chừng mình còn có cơ
hội để ngồi thiền, tụng kinh”- nói đến đây ông chợt ngừng, chặp sau bổ
sung thêm: “Nói như vậy dường như là tôi tự biện hộ cho mình. Kỳ thật,
nói thế nào cũng không thể thay đổi được, vì vẫn có nhiều vị kiên trì không
hoàn tục đó sao?”
Là tín đồ Phật giáo, ông Đoàn cho việc hoàn tục của mình là do nhân
duyên kiếp trước - “Tôi chắc rằng kiếp trước còn nhiệm vụ quan trọng nào
đó chưa hoàn thành, hoặc là do vô ý cản trở người khác, cho nên kiếp này
chỉ xuất gia được có nửa đời người. Không ai tránh khỏi nhân duyên quả
báo.”
Tôi không đồng ý cách nói này của ông, chẳng hạn như tôi không tin
những người bị bức hại trong cuộc Cách mạng Văn hóa đều là do phải chịu
cái nhân của kiếp trước, vậy còn bất hạnh của ngoại tôi nữa chi, chẳng lẽ
hết thảy đều do tạo nghiệp đời trước nay thọ hưởng hết sao. Thế nhưng tôi
vẫn đi tìm hiểu thuyết nhân quả nghiệp báo trong nhà Phật. Đức Phật nói
trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu. Xem ra hết thảy những khác biệt
và những bất công trong xã hội đều không phải là ngẫu nhiên. Vì sao có
người sinh ra đã giàu sang, có người lại nghèo rớt mồng tơi? Vì sao Mozart
mới mười mấy tuổi đã soạn ra được giai điệu thiên nhiên, trong khi rất
nhiều người không rành ngũ âm? Đây đều là hiện tượng nhân quả báo ứng.
Với ông Đoàn, theo lối suy xét này, ông không hề oán trách bất cứ ai, mà
chỉ tự phản tỉnh và hoàn thiện chính mình.
Tôi hỏi ông cuộc sống thế tục có khó khăn đối với ông hay không?
