Timotheus ngừng lại một chút, gương mặt mơ màng như đang hồi
tưởng. Sau đó anh chậm rãi lên tiếng:
- Kyros, trong mấy năm qua, tôi đã tuân theo sự chỉ dẫn của các
thầy người Ấn để học hỏi những kiến thức uyên thâm nơi đây. Là
học trò của Plato, tôi đã học triết học và lý luận để suy nghiệm
những vấn đề của con người. Là học trò của Aristotle, tôi đã học
cách quan sát các hiện tượng thiên nhiên và tìm cách giải thích
chúng. Tôi quan sát các vì tinh tú và có thể giải thích một vài hiện
tượng về mưa nắng, thời tiết. Tôi nghiên cứu thân thể con người và
có thể giải thích nguyên nhân bệnh tật. Tôi học về dược chất của
các loài thảo mộc để tìm cách chữa bệnh. Tôi những tưởng tôi đã
sở hữu kiến thức uyên thâm, không thua gì các thầy của mình. Tuy
nhiên đến đây và được học hỏi với các vị hiền triết xứ này, tôi mới
vỡ lẽ rằng còn biết bao điều tôi không biết. Chúng ta chỉ biết sử
dụng các giác quan của xác thân mà không ý thức được rằng chúng
rất giới hạn. Bộ óc của chúng ta chỉ là một khối thịt, nếu không có
linh hồn phía sau điều khiển thì nó không thể làm được gì. Ngay cả
sự suy nghĩ, tư duy của chúng ta cũng không hoàn hảo vì ta chỉ dựa
vào những kiến thức đã được truyền dạy trước đó. Nếu các kiến
thức này thiếu sót thì sự hiểu biết của chúng ta cũng bất toàn.
Tôi hỏi:
- Vậy thì anh học được gì tại đây?
Timotheus thong thả kể:
- Lần đó Vua Porus đưa các vị hiền triết xứ Ấn đến tranh luận với
các học giả Hy Lạp tháp tùng Alexander trong chuyến viễn chinh,
chúng tôi đã thảo luận suốt mấy tuần liền về đề tài Luân hồi. Những
hiền triết người Ấn nói rằng đời sống con người thì giới hạn – sinh
ra, trưởng thành rồi già và chết đi theo năm tháng. Sau khi chết, con
người lại tiếp tục một đời sống khác, cứ thế kéo dài liên miên bất
tận, có khác gì đang ở trong tù. Vừa nghe đến đó, Alexander đã
phản đối ngay, ngài lớn tiếng: "Các ông sai rồi. Hiện nay chúng tôi
