23. CÂU TIỄN
NẰM GAI NẾM MẬT,
ẨN GIẤU TÀI NĂNG
Câu Tiễn, năm sinh không rõ, mất năm 4 Chu Trinh Định Vương (năm
465 trước Công nguyên), truyền thuyết nói là con cháu của Hạ Vũ, người
cha Doãn Thường của Câu Tiễn là cháu hơn hai mươi đời của Vũ. Năm 494
trước Công nguyên, Việt Vương Câu Tiễn không nghe lời khuyên bảo của
quan đại phu Phạm Lãi, cất quân đi đánh Ngô, kết quả là đã bị thua to rồi bị
bắt buộc phải cầu hòa, phải làm tên nô bộc nuôi ngựa cho Ngô Vương Phù
Sai suốt ba năm dài, sau được tha về nước. Câu Tiễn không quên nỗi nhục
trước, đã nằm gai nếm mật, tuyển dụng hiền tài, đối xử tốt với kẻ sĩ, cứu
giúp người nghèo, viếng thăm người chết, vỗ về dân chúng. Trải qua “mười
năm sinh tụ, mười năm giáo huấn”, cuối cùng đã chấn hưng thế mạnh, diệt
tan nước Ngô, thành tựu nghiệp bá chủ. Mưu kế nhẫn nhục cầu lấy sống
trong nghịch cảnh và tinh thần phát phẫn vươn lên này của Việt Vương Câu
Tiễn, cùng với các mưu kế khác như khổ nhục kế, mỹ nhân kế, kính dũng
kế v.v... mà Câu Tiễn sử dụng với những mưu lược chính xác, đã biểu hiện
một cách đầy đủ viễn kiến tuyệt vời và tài năng chỉ huy của một nhà mưu
lược.
NUÔI NGỰA, Ở NHÀ ĐÁ,
NHẪN NHỤC GÁNH TRÁCH NHIỆM NẶNG NỀ
Việt Vương Câu Tiễn bị vây khốn ở Cối Kê, chín phần chết, chỉ một
phần sống, hối hận không kịp nữa, không thể không hỏi kế Phạm Lãi. Phạm
Lãi nói:
- Sự việc đã tới nước này, chỉ còn cách dâng hậu lễ cầu hòa với nước
Ngô. Nếu họ không đáp ứng, đành phải nén nhịn nỗi ấm ức bản thân mình
là đại vương mà đi hầu hạ vua Ngô vậy!
