Ông bắt đầu thực hành trước tiên từ trong đại gia đình của mình, trên là
hiếu với cha mẹ, săn sóc chăm hỏi sớm tối, dưới là có yêu cầu nghiêm khắc
đối với vợ con anh em, làm một tấm gương sáng mẫu mực cho toàn thể gia
tộc. Lấy đại gia đình mình làm trung tâm, hình thành sức ngưng tụ lớn
mạnh, lấy đó đoàn kết mọi người trong tộc, củng cố nội bộ. Ông giỏi việc
quan sát thể nghiệm dân tình, tìm hiểu sâu sắc những nỗi gian nan trong
việc làm ruộng của dân chúng bình thường. Ông còn chú ý chăm sóc chiếu
cố tới những tiểu dân goá bụa côi cút, không nơi nương tựa, nghĩ mọi cách
giải quyết khó khăn cho họ.
Những điều “nhân chính” mà Chu Văn Vương thực hành quả thực đã thu
được hiệu quả. Căn cứ vào điều nói trong “Thi-Đại Nhã - Linh Đài”, ông
đã xây dựng Linh Đài, thu thập những xương khô cốt lạnh vứt bừa bãi trên
gò đống đem chôn cất vào trong Linh Đài. Sau khi dân chúng biết tin, họ đã
tranh giành hăng hái chỉ sợ bị rớt ở đằng sau, như những người con giúp đỡ
công việc cho cha mẹ. Kết quả là Linh Đài đã xây dựng hoàn thành rất mau
chóng.
PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT,
LẤY ĐẠO TRỊ QUỐC
Chu là một quốc gia mới hưng thịnh, đang ở vào thời kỳ thăng tiến, Cơ
Xương lại là con người có đầu óc chính trị, ông đã sử dụng một loạt các
biện pháp tích cực, không ngừng có những điều chỉnh tương ứng đối với
chính trị, ra sức phát triển sản xuất, hòa dịu các mâu thuẫn giai cấp, khiến
cho đất nước xuất hiện những cục diện tốt đẹp, chính thông nhân hòa,
thượng hạ yên vui. Ví dụ, trên mặt kinh tế ông đã thi hành một loạt chính
sách tương đối sáng suốt rộng mở, về lao dịch địa tô, gọi là “Canh giả cửu
nhất”. Tức là một người nông dân cấy trồng một trăm mẫu ruộng thì phải
trao nộp cho Nhà nước một số lượng trợ canh nhất định, lượng phải bỏ ra là
một phần mười, nhẹ hơn so với chế độ Nhà nước nô lệ triều nhà Thương.
Lại ví dụ như việc ông cho khai thông quan ải, động viên khích lệ tự do
kinh doanh thương nghiệp. Quan thị chỉ kiểm tra những người khác tiếng
