cũng có thể lật thuyền. Ngụy Trưng dẫn lời dạy xưa “chở thuyền, lật
thuyền” mục đích là muốn Đường Thái Tôn đừng quên vỗ về trăm họ, nếu
không thế, trăm họ có thể tạo phản.
“Giữ thành khó”, “lúc ở yên phải nghĩ lúc nguy hiểm”, đó là những điểm
cơ bản của tư tưởng mưu lược trị quốc an dân của Ngụy Trưng. Vì thế mọi
lời nói của ông với Đường Thái Tôn đều quán triệt tinh thần cơ bản này.
Trinh Quán năm thứ năm (năm 631) trong một lần bàn bạc trên triều, ông
nói:
Ngày nay thiên hạ tuy thái bình, bọn thần chưa dám cho là điều mừng,
chỉ mong bệ hạ lúc ở yên nên nghĩ tới lúc nguy hiểm! Trinh Quán năm thứ
12 (năm 638) Đường Thái Tôn hỏi thị thần: Sáng nghiệp và giữ thành việc
nào khó? Phòng Huyền Linh trả lời: Sáng nghiệp khó. Còn Ngụy Trưng lại
nói, xưa nay đế vương không ai không được khi gian nan, nhưng rồi bị mất
khi an nhàn, giữ thành khó! Thái Tôn nói: Huyền Linh cùng ta lấy thiên hạ
vào trăm lần chết mới có một lần sống, đã biết cái khó của sáng nghiệp.
Trưng cùng ta yêu thiên hạ, thường sợ kiêu sa sinh ra từ phú quí, họa loạn
sinh ra từ coi thường, nên đã biết cái khó của giữ thành. Nhưng cái khó của
sáng nghiệp đã là quá khứ, còn cái khó của giữ thành vẫn đòi hỏi các ông
thận trọng! Đánh giá của Thái Tôn quả là của một minh chúa.
Trinh Quán năm thứ 14 (năm 640) Ngụy Trưng một lần nữa dâng lời
khuyên can lên Thái Tôn: Thản nghe chiến thắng dễ, giữ thắng lợi khó. Bệ
hạ nghĩ sâu lo xa, lúc yên không quên lúc nguy, công nghiệp rạng rỡ, giữ
mãi điều đó làm rường cột thì tôn miếu xã tắc không lo mất. Trinh Quán
năm thứ 15 (năm 641) khi Thái Tôn hỏi thị thần giữ thiên hạ khó hay dễ,
Ngụy Trưng trả lời: Rất khó. Thái Tôn hỏi: Biết cử hiền tài biết nghe lời
can gián, sao gọi là khó? Ngụy Trưng nói: Xem các bậc đế vương ngày
xưa, vào lúc lo lắng nguy hiểm thường cử người hiền tài, nghe lời can gián,
còn khi đã yên vui, lời nói việc làm tuy vẫn cẩn thận, nhưng rồi năm tháng
qua đi sẽ quên nguy hiểm. Thánh nhân sở dĩ nói lúc ở yên phải nghĩ lúc
nguy, chính là vậy đó.
