Dương Nhạn Sinh - Bạo Thúc Diễm - Chu Chính Thư
Mưu Trí Thời Tần Hán
Dịch giả: Ông Văn Tùng
Chương 45
Không Suy Tính Dài Lâu, Không Thu Được Lợi Lớn
Trác Thị đất Thục không chỉ là cự phú nổi tiếng một vùng mà còn có danh
tiếng khắp nước. Tên tuổi của ông giống như Nhậm Thị vậy. Đến thời Tư
Mã Thiên không có ai còn nhớ được Mọi người chỉ biết tổ tiên thời chiến
quốc của ông là người nước Triệu. Trong vùng thì nhà ông nổi tiếng về rèn
đúc đồ sắt.
Sau khi Tần diệt Triệu, tập hợp các phú gia khắp nơi về Lạc Dương để dễ
bề khống chế, phòng họ làm phản. Rất nhiều phú gia nước Triệu cũng bị
dời đi như vậy. Nơi họ đến giao thông khó khăn. Vợ của Trác Thị không
ngại khó, cùng chồng đánh xe đến nơi đất Thục hiểm yếu.
Đất Thục đất cằn, người thưa, chủ yếu là dân di cư. Di dân đều thích ở
vùng gần cửa khẩu nội địa nên không tiếc tiền mua chuộc quan địa phương.
Nhưng Trác Thị nghĩ: "ở xa đến, nên chọn chỗ có thể phát huy sở trường”
thế là ông tình nguyện đến vùng hẻo lánh. Ông nói "Nơi cửa ải đất bạc
màu, còn dưới chân núi đất màu mỡ, không lo chết đói, dân cư ở đó làm
nghề dệt, có thể buôn bán được". Ông vốn có dự tính trước. Nơi đất phì
nhiêu mới có nhiều người mua đồ rèn đúc. Nơi thương phẩm phong phú, dễ
buôn bán. Thế là ông đến vùng Lâm Cùng định cư, tìm được mỏ sắt lớn,
bèn lập lại nghề cũ, sắp đồ xây lò. Công việc phát đạt. Vùng này còn chưa
phổ biến dùng đồ sắt rèn, đúc như trong nội địa, Thục là vùng đất của cải
thiên nhiên giàu có, nhưng đồ sắt cho dân, đặc biệt ở vùng Tây Nam nơi tập
trung các dân tộc thiểu số thì lại thiếu. Trác Thị đã tìm được thị trường lớn.
Việc sản xuất đồ sắt và buôn bán ngày một phát đạt. Quy mô sản xuất
không nhỏ, có 800 gia nô. Bình thường dựa vào nghề rèn đúc kiếm đủ tiền.
Khi vui vẻ thời tiết đẹp vào rừng săn bắn, cuộc sống như vậy vương hầu
cũng không bằng. Cổ nhân nói: "Thiên thời không bằng địa lợi". Trác Thị
là tay lão luyện về rèn, kinh doanh đồ sắt lại biết phát huy sở trường, tránh
