10. Hưng Đạo Đại Vương
Vương họ Trần tên Quốc Tuấn, quê ở làng Tức Mặc, tỉnh Nam Định, con ông An Sinh vương Liễu, (anh ruột vua Trần Thái Tôn).
Khi trước An Sinh vương phu nhân, nằm mơ thấy một ông thần tinh vàng tướng ngọc, tự xưng là Thanh tiên đồng tử phụng mệnh
Ngọc hoàng xuống xin đầu thai, nhân thế có mang. Đến lúc sinh ra vương, có hào quang sáng rực cả nhà và có mùi hương thơm ngào
ngạt.
Vương, khôi ngô kì vĩ, thông minh sớm lắm, lên 5, 6 tuổi, đã biết làm thơ ngũ ngôn, và hay bày chơi đồ bát trận. Khi gần lớn, học rộng
các sách, thông hết lục thao, tam lược có tài kiêm cả văn võ.
Trong năm Nguyên Phong thứ bảy thời vua Thái Tôn (1257). Có giặc Mông Cổ lấn vào phận Hưng Hóa, vua sai vương cầm quân lên
giữ mặt thượng du.
Đến đời vua Nhân Tôn, Mông Cổ lại sai Thoát Hoan đem bọn Toa Đô, Ô Mã Nhi chia đường sang đánh nước Nam, vương phụng mệnh
thống lĩnh các quân của vương, hầu, hội cả ở trại Vạn Kiếp, để chống nhau với quân Mông Cổ. Bấy giờ thanh thế Mông Cổ đang mạnh,
vương phải rước xa giá Hoàng đế lánh vào Thanh Hóa. Hoàng đế thấy sự thế nguy cấp, muốn hàng, vương không nghe, tâu rằng:
- Nếu bệ hạ muốn hàng, xin trước hết chặt đầu thần đi đã, rồi sẽ hàng cũng chưa muộn. Đầu thần còn thì xã tắc cũng còn, xin bệ hạ chớ
lo.
Vua thấy nói cứng cỏi làm vậy, trong bụng cũng yên. Đến tháng tư, phá được quân Mông Cổ ở cửa sông Hàm Tử. Tháng năm, lại đánh
vỡ quân Mông Cổ và chém được Đại tướng là Toa Đô ở đất Tây Kết, Thoát Hoan phải rút quân về Tàu.
Năm Trùng Hưng thứ ba, Thoát Hoan lại đem bọn Ô Mã Nhi, A Bát Xích sang quấy thứ nữa. Vương sai Trần Khánh Dư phục quân
chặn đường, đốt phá được hết thuyền lương của giặc ở cửa bể Lục Hải, (thuộc huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Yên). Thoát Hoan cạn
lương, muốn rút quân về, vương phục sẵn quân ở sông Bạch Đằng, đóng cột chông ngầm dưới nước, chờ lúc thủy triều lên ra khơi chiến,
dử cho quân giặc đuổi đến chỗ mai phục, thì nước vừa xuống, thuyền giặc vướng mắc cột chông chìm đắm rất nhiều, mới thả quân mai
phục ra đánh, bắt sống được Ô Mã Nhi, và bắn chết được Trương Ngọc, còn A Bát Xích, Thoát Hoan trốn được về Tàu.
Tự bấy giờ quân Mông Cổ sợ uy danh của ngài, không dám gọi tên, chỉ gọi là Hưng Đạo Vương, và không dám sang quấy nhiễu nữa.
Khi Thoát Hoan sang xâm thứ sau, có một tên ti tướng là Nguyễn Bá Linh (tức Phạm Nhan), có yêu thuật, biến hiện trăm chiều, vương
phải lập trận cửu cung mới phá được. Khi bắt được Bá Linh rồi, chém thế nào cũng không chết, vương lại phải dùng đến thần kiếm chém
nó mới chịu.
Vương ba thứ phụng mệnh chống nhau với quân Mông Cổ, trải lắm phen gian truân, mà vẫn vững vàng niềm không núng, cho nên về
sau phá được quân giặc, lập nên công to, để cho nước Nam lại vững như cái âu vàng.
