Chương thứ II
CÁC BẬC DANH THẦN
8. Lý Thường Kiệt
Thường Kiệt tự là Hi Liệt, người làng Thái Hòa huyện Thọ Xương, (tức là thành phố Hà Nội bây giờ), có tài kiêm cả văn võ. Khởi thân
làm Thái giám. Đến thời vua Nhân Tôn nhà Lý, làm đến chức Thái Úy, Trong năm Thái Ninh, nước Chiêm Thành đến quấy nhiễu xứ Nghệ
An, vua sai Thường Kiệt cầm quân đi đánh, Thường Kiệt đánh đuổi về mãi nước Chiêm, lấy được châu Bố Chính, châu Địa Ly và châu
Ma Linh, mới sai vẽ địa đồ ba châu ấy, đổi châu Địa Ly làm phủ Tân Bình, châu Ma Linh làm châu Minh Linh, (tức Quảng Bình, Quảng Trị
bây giờ) chiêu mộ dân nghèo cho sang ở đấy khai khẩn.
Đến năm Thái Ninh thứ tư, vua Thần Tôn nhà Tống sai Thẩm Khởi, Lưu Lộng ra coi Quí Châu, có ý muốn dòm nom nước Nam. Vua
Nhân Tôn sai Thường Kiệt đem quân đi cự quân Tống, Thường Kiệt đánh tràn sang nước Tàu, hạ được châu Khâm, châu Liêm, và vây
hãm châu Ung, giết hại quân nhà Tống hơn vạn người.
Năm sau, vua Tống sai Quách Quì làm Chiêu thảo sứ, đem 9 tướng chia đường đi sang hội với nước Chiêm Thành, nước Chân Lạp, để
quấy nhiễu nước Nam. Vua lại sai Thường Kiệt đi đánh, đánh trận nào được trận ấy, quân nhà Tống chết hơn nghìn người, phải bỏ mà về.
Khi ấy, Lý Giác khởi loạn ở xứ nghệ, Giác có yêu thuật, làm cho cỏ cây biến thành binh mã, quan quân đánh mãi không phá được.
Thường Kiệt bấy giờ đã ngoài 70 tuổi, tình nguyện xin đi đánh, thì mới dẹp tan được đám ấy.
Nhân có nhưng công to ấy, được tiến tước phong làm đại vương. Về sau mất được phong làm thượng đẳng phúc thần.
