NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU - Trang 13

nếp sống văn hoá, học vấn. Chỉ những sự khác biệt đó thôi cũng đẩy Bà
vào tư thế một mình Và đã theo đuổi suốt cuộc đời còn lại của Bà. Ôi nhận
xét của Bảo Dại trong ngày đám cưới không ngờ có tính cách định mệnh
oan trái của đời Bà. Sau buổi lễ, vua đã đưa Hoàng Hậu về điện Kiến Trung
mà trước đó Ngài đã cho sửa chữa lại thành một cung điện có những tiện
nghi mới theo những tiện nghi bên Âu châu, trong đó có phòng ăn, phòng
ngủ, phòng tiếp khách, phòng làm việc. Và nhất là phòng tắm và vệ sinh.
Hồi còn trẻ, có dịp ra Huế khá nhiều lần, ở lâu đến một tháng hơn tháng là
thường. Tôi chỉ có một thắc mắc: Chẳng biết vua chúa, cung phi đi cầu và
tắm rửa ở đâu. Cả ngàn người như thế, không thấy một cái cầu tiêu nhà tắm
nào. Đó là nét lạ của Huế. Ai hiểu Huế hơn thì xin chỉ cho. Hiểu ra rồi thì
không khỏi buồn cười một mình. Từ nay, Bà ra vào điện Kiến Trung mà
trọng trách của Bà là cùng với vua cai trị thần dân, đặc trách lo về những
vấn đề xã hội theo lời yêu cầu của chính vua Bảo Đại. Để kết thúc phần
này, xin dẫn lời kể của vua Bảo Đại cho thấy vai trò quan trọng của ông bà
Charles trong cuộc hôn nhân này: "Le soir du mariage, nous invitons M. et
Mme Charles à diner. Estimant leur mission accomplie ils vont repartir
pour la France". (trang 64) Phải nhìn nhận ở đây, lần đầu tiên, vai trò
người phụ nữ đã thay tên đổi họ và đã hẳn, cách này cách khác đã ảnh
hưởng trực tiếp trên xã hội người phụ nữ Việt.
4. ĐỜI SỐNG GIA ĐÌNH CỦA HOÀNG GIA
Hoàng Hậu là phụ nữ đầu tiên có tân học, ảnh hưởng nếp sống, nếp nghĩ
Phương Tây, trọng tinh thần dân chủ, trọng ý thức xã hội. Bà không phải là
người chỉ quanh ra quẩn vào chờ cái đèn lồng tối hôm đó thắp sáng lên, rồi
tíu ta tíu tít chuẩn bị son phấn, đón tiếp như một thứ đồ giải trí cho vua. Bà
tham dự vào tất cả. Họp với các quan bộ lễ, bàn và nghị sự tổ chức các buỗi
lễ tế Nam Giao hay lễ Vạn Thọ. Chẳng hạn, lễ Vạn Thọ khánh tiết mừng
sinh nhật vua thường được diễn ra trong điện Thái Hòa. Tổ chức lễ Bái
Khanh cho mọi người có dịp bầy tỏ lòng trung thành đồng thời chúc thọ
nhà vua trăm tuổi. Ngoài đường, các học sinh đi diễn hành, tay cầm cờ
Long Tinh, hát bài đăng đàn diễn hành qua cửa Ngọ Môn. Bên trong hoàng
thành thì tổ chức các màn múa hát do các nữ học sinh trung học trình diễn