được thêm vài đời nữa.
Ồng Phạm Đăng Hưng thưa:
- Nếu vậy, có khó khăn gì đâu, mai này tôi sẽ cho dời đi chỗ khác. Nhưng
con cháu người ta hiện không còn một ai ở đây cũng không biết địa phương nào,
vậy làm sao bây giờ?
Thầy địa lý đáp:
- Tiên tích đức hậu tầm long tiền định rồi, phần phúc nhà ông chỉ phát được
đến đó, tham nữa hay cưỡng lại thiên mạng là một việc chẳng nên.
Khi thầy địa lý từ giã lại dặn chủ nhân cho con cháu .. hay khi nào ở gò có xuất
hiện điềm gì không đẹp thì chỉ nên an phận thủ thường chớ đừng ham gì phú
quý công danh nữa.
Lời thầy phán quả đúng. Bà Từ Dụ Thái hậu đã trở thành một người đàn bà
trong lịch sử nước Nam với mức tuyệt đỉnh của phong lưu phú quý, nhưng đáng
kể chỉ ở lúc thanh xuân và ở lúc trung niên, tức thời gian làm vợ vua Thiệu Trị,
làm mẹ vua Tự Đức, còn ở lúc vãn niên thì thật là suy buồn. Vua Tự Đức là con
trai duy nhất của bà đã chết trước mẹ, lại không sinh con nối giòng hỏi nỗi lòng
bà làm sao không có những buồn tẻ đắng cay của một con người đang nắng
vàng đã sắp lặn non Tây. Lúc ấy bà tuy được phong làm Hoàng Thái hậu, đối
với đàn bà con gái trong thiện hạ, kể về ngôi thứ, không có ai hơn nữa, nhưng
hữu danh vô thực, bà chỉ ngồi làm vì với đám phi tần và cung nữ trong nội điện
mà thôi. Còn ngoài triều đình thì mặc cho quyền thần Nguyễn Văn Tường và
Tôn Thất Thuyết muốn thao túng gì cũng được. Họ phế vua này lập vua khác.
Có lúc phải rời cả bà đi ra Quảng Trị để tránh loạn thực dân, kể thật phong lưu
mà hóa ra vất vả.
