Lý Nhân - Phan Thứ Lang
Nam Phương Hoàng hậu cuối cùng Triều Nguyễn
- 15 -
Bức thông điệp của bà Nam Phương
Tại Huế không những bà Nam Phương tích cực hưởng ứng “Tuần lễ vàng” mà
bà còn viết một bức thư ngỏ gửi các bạn bè năm châu để báo về độc lập tự do
của nước Việt Nam mới giành được độc lập. Và thư ngỏ này, bà Nam Phương
gửi cho các bạn bè ở Châu Âu, nó như một thông điệp (Message) để tố cáo sự
trở lại của quân đội Pháp tại Nam bộ, làm đổ máu nhân dân Việt Nam. Tờ
Thông điệp này được đăng trong cuốn sách mang tựa “Ho-Chi-Minh Abd El-
Krim” của Jean Raenaud, và do Guy Boussac xuất bản năm 1949 tại Paris, và
mới đây cuốn “BAO DAI ou les denriers jours de l’Empire d’Annam” của tác
giả D.Grandclement cũng có in lại. Bản Thông điệp này được viết và gửi đi
ngày 18-11-1945, và nguyên văn như sau:
“Nước Việt Nam đã thoát khỏi ách nô lệ… Chính phủ Lâm thời Dân chủ Cộng
hòa dã thành lập. Chồng tôi, ông Vĩnh Thụy tức cựu Hoàng đế Bảo Đại đã từng
tuyên bố: “Vui lòng làm dân một nước tự do hơn làm một vua một nước nô lệ”
nên đã đồng ý thoái vị. Tôi cũng đã đồng ý với chồng tôi, nên chồng tôi đã làm
Cố vấn trong Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Riêng
tôi. Tôi cũng đã cùng với các chị em phụ nữ giúp nhiều việc trong công việc xã
hội ở nước chúng tôi. Chúng tôi chỉ đinh ninh sự phục vụ cho Tổ quốc của
chúng tôi. Nhưng từ lâu nay bọn thực dân Pháp được sự che chở của phái bộ
Anh đã xâm chiếm đất nước chúng tôi và miền Nam nước Việt Nam hiện giờ, nơi
chôn rau cắt rốn của tôi đang bị chìm đắm trong vòng khói lửa.
Đồng bào chúng tôi trong ấy có cả thân quyến của tôi bị giết, bị hành hạ bởi sự
tham tàn của bọn người xâm lược. Những bạn bè của tôi ở nhiều nước châu Âu,
các ông các bà đã quen biết tôi, tất cả những người yêu chuộng tự do công lý,
các người kêu gọi chính phủ của các người cương quyết can thiệp để ngăn cản
bàn tay đẫm máu của thực dân Pháp ở miền Nam nước Việt Nam là các người
đã làm ơn cho dân tộc chúng tôi, làm ơn cho tất cả phụ nữ chúng tôi và cho cả
tôi nữa. Các người hãy tin chắc chắn rằng mỗi cảm tình nồng nàn của dân tộc
chúng tôi, của riêng tôi đối với các người sẽ nhờ đó mà tồn tại mãi mãi.
