22
Vừa rồi chỉ là một ví dụ trong số vô vàn các ví dụ về mô hình trong khoa học. Ta thấy rõ,
giới khoa học chỉ cần mô hình của mình làm việc được, nếu mô hình bị lỗi thì họ tìm cách
sửa lại, hoặc tìm mô hình khác thay thế, tất cả chỉ có vậy! Khoa học không quan tâm, và
thực sự không thể biết một hiện tượng bất kì có bản chất đúng như mô hình của họ mô tả
hay không!
Y HỌC LÀ MỘT LOẠI KHOA HỌC RẤT YẾU!
Từ nhu cầu hiểu rõ về vaccine, tôi dần dần đi rộng ra tới những khái niệm căn bản của y
học (từ "y học" tôi nói tới trong bài này chủ yếu là y học hiện đại tây phương), kể ra một số
cái tên như symptom (triệu chứng), diagnosis (chẩn đoán), disease (bệnh), syndrome (hội
chứng), treatment (điều trị), clinical trial (thực hành lâm sàng) v.v. và v.v. Càng tìm hiểu
tôi càng đi tới một kết luận, rằng nếu xét y học như một ngành khoa học, thì y học là một
loại khoa học rất yếu! Nghĩa là, y học hiện đại không có giá trị mấy về mặt khoa học!
Tôi sẽ trích dịch một số đoạn từ bài báo Lies, Damned Lies and Medical Science (tạm dịch
"Ba cấp độ nói xạo: Xạo, Rất Xạo, và Nghiên Cứu Y Khoa") để minh họa cho kết luận vừa
rồi của tôi. Bài báo này được đăng năm 2010 trên tờ The Atlantic, một tờ báo thuộc hàng
uy tín nhất tại Mỹ. Bài báo viết về giáo sư John Ioannidis của đại học Stanford Hoa Kỳ.
Nội dung chính của bài báo nói rằng qua nhiều công trình nghiên cứu của mình, giáo sư
John Ioannidis đã đi tới kết luận là phần lớn các nghiên cứu y khoa đã công bố là vô giá trị
và nhiều khi là phản khoa học! Sau đây tôi trích dịch vài đoạn từ bài báo này.
• Ông (Giáo sư John Ioannidis) cho rằng có thể lên tới 90% thông tin nghiên cứu y khoa
mà giới bác sĩ dựa vào là sai lầm.
• Ông lo lắng rằng lĩnh vực nghiên cứu y khoa đã mắc sai lầm quá sâu rộng, rằng nó chứa
đầy mâu thuẫn lợi ích (conflicts of interest). Nên nó cực kỳ đối kháng lại sự thay đổi, cũng
không chịu thừa nhận công khai là nó gặp vấn đề.
• Có rất nhiều nghiên cứu y khoa đã được xuất bản, nhưng PHẦN LỚN LÀ PHI KHOA
HỌC (nhấn mạnh bằng viết hoa - Kiên Trần), chỉ dựa chủ yếu vào quan sát một số ít
trường hợp.
• Nhiều nghiên cứu y khoa cho kết quả mâu thuẫn nhau hoàn toàn. Mấy nghiên cứu loại
này cứ đi tới đi lui trên chủ đề về khả năng ngừa ung thư của các loại vitamin A, D, E; lui
tới về chủ đề ích lợi cho tim khi ăn mỡ ăn tinh bột; và thậm chí bàn đi bàn lại chủ đề là
thừa cân có giúp kéo dài hoặc rút ngắn tuổi thọ hay không. Làm cách nào chúng ta lựa
chọn được giữa các nghiên cứu về dinh dưỡng đẳng cấp và hai chiều này? Giáo sư
Ioannidis cho một đề nghị: bỏ qua hết tất cả mấy thứ nghiên cứu này.
• Ông khám phá ra rằng các loại lỗi trong nghiên cứu y khoa là đáng kinh ngạc: từ cách
nghiên cứu viên đặt câu hỏi, tới cách họ lựa chọn bệnh nhân cho nghiên cứu, tới cách họ
