32
nhiên là số ca bệnh ghi nhận trong báo cáo chỉ có vài trăm trường hợp. Sau khi mới chỉ
chừng 1000 ca bệnh, thuật ngữ "đại dịch" (pandemic) bắt đầu được giới khoa học gia cũng
như giới chức trách sử dụng.
Tôi muốn đề cập với quý vị về báo cáo tại thành phố Flensburg (ở nước Đức - KT) với dân
số dưới 100 ngàn, là nơi cách đây vài năm tôi có thiết lập một hệ thống cảnh báo. Tại đây
chúng tôi có thể quan sát xem có bao nhiêu người đi khám bác sĩ và có dấu hiệu đặc trưng
của bệnh cúm. Trong mùa đông có chừng 10% dân số cảm thấy muốn bệnh, nghĩa là có cỡ
10 ngàn người xuất hiện triệu chứng cúm, và trong số này chừng 30% nhiễm những loại
cúm khác nhau. Tại một vùng dân cư như vầy theo WHO mỗi mùa cúm có chừng 10 tới 13
người chết do bệnh này. Nhưng tại Mexico năm 2009 có chưa tới 1000 người mắc bệnh
với chừng 11 người chết khi sự hoang mang về cơn dịch cúm mới nổ ra. (Mới đầu chính
quyền bị sốc vì tỷ lệ tử vong nhưng vài tuần sau người ta biết con số này bị thổi phồng quá
mức.)
Những người trên 60 tuổi hiếm khi mắc bệnh cúm. Hiện thời ta thấy rất rõ là bệnh cúm ảnh
hưởng tới người trẻ tuổi nhiều nhất. Không có gì ngạc nhiên hết khi số lượng người trẻ
mắc bệnh cúm là tương đối nhiều hơn. Thông thường, một yếu tố để xác định xem dịch
cúm xuất hiện hay không là nhìn vào số người già mắc bệnh. Nếu họ không mắc bệnh thì
có thể họ đã có miễn dịch với virus cúm, hoặc do lần bệnh cúm trước đó hoặc do lần tiêm
vaccine trước đó.
Tuy nhiên, bất chấp những điều trên, vào cuối tháng tư 2009, có nhiều thảo luận căng
thẳng để xem xét kế hoạch cho đại dịch có nên được tiến hành hay không, và ở mức độ
nào. Bởi mỗi cấp độ của "tính sẵn sàng ứng phó đại dịch" (pandemic preparedness) có
những hệ quả tương ứng khác nhau. Hãng tin AP thuật lại rằng vào ngày 19/05/2009, nhiều
nước trong đó có Trung Quốc, Anh, Nhật Bản đã thúc giục WHO (Tổ Chức Y Tế Thế Giới
- KT) không dùng định nghĩa mới về "đại dịch" vừa được đề xuất trước đó. Đồng thời các
nước này khẩn thiết đề nghị WHO "phải rất cẩn trọng về chuyện công bố tình trạng đại
dịch cúm lợn bởi một công bố tại thời điểm chưa chín muồi sẽ gây ra hoang mang và rối
loạn trên toàn thế giới."
Liên quan tới chuyện này, tôi phải nhắc lại rằng trước đây đã có nhiều nghi ngờ về sự báo
động của WHO với cúm gia cầm (avian flu) vào năm 2005/2006. Đây là một loại cúm
chưa bao giờ lây từ người sang người. Chỉ có một số rất rất ít ca bệnh này do truyền từ
động vật sang người, chưa tới 500 ca trên toàn thế giới. Những ca mắc cúm gia cầm này
chỉ gặp ở những người tiếp xúc nhiều với động vật mắc bệnh. Rồi sau đó WHO đã chính
thức đưa ra những từ ngữ gây hoang mang, rằng loại cúm gia cầm này có thể đe dọa nhân
loại và một số lớn người dân có thể bệnh và chết. Đây là lý do tại sao hàng tỷ đô la thuốc
thang đã được mua và dự trữ tại thời điểm đó. Nhìn từ góc độ khoa học, những loại thuốc