Làm như vậy mới đáng mặt trượng phu, làm như vậy mới trọn niềm hiếu
tử... Mà báo thù làm sao cho được! Người thù là cha vợ của mình. Nếu
mình vì thù cha, vì danh giá, mà đối địch cùng cha vợ mình, ví như mình
dở mình chết, thì là trọn thảo cùng cha, rạng danh nam tử, dầu có chết mình
cũng cam lòng. Còn như rủi mình thắng cha vợ mình, thì còn gì là nghĩa
châu trần, còn gì là niềm phu phụ. Thanh Tòng nghĩ tới đó chàng ứa nước
mắt. Một bên thì là hiếu, một bên thì là tình, tình đã thâm, mà hiếu cũng
trọng. Nếu được tình thì mất hiếu, nếu được hiếu thì mất tình. Biết làm sao
cho tình hiếu vẹn toàn, biết làm sao cho hai bên hòa thuận? Niềm chồng vợ
tuy chưa chung chăn gối, nhưng mà từ ngày đã hứa hôn rồi thì lòng dặn
lòng sanh tử giữ đồng. Duyên nợ gì mà chưa hiệp lại muốn tan, ai xui khiến
nỗi đất bằng sóng dậy.
Chàng tư lự suốt đêm, khi thì giận cái nhục của cha, quyết đi báo cừu,
không thèm kể ai hết; khi thì rầu nỗi tóc tơ bối rối, sợ lỡ tay rồi phải ăn năn,
bởi vậy chàng đi ra đi vô hoài, nằm ngồi không được.
Ðến sáng, yến sáng mặt trời dọi vào cửa sổ, tiếng chim quyên kêu inh
ỏi trên nhành. Thanh Tòng đứng chống tay dựa cửa mà ngó ra vườn, chàng
nghĩ rằng: phụ thù là chí trọng, danh dự là chí tôn, tại sao mà mình dụ dự.
Mình phải báo phụ thù mình phải báo danh dự chớ. Nàng Lệ Bích dung
nhan thiệt là đẹp, văn chương thiệt là hay, mà trong triều ngoài quận không
có gái nào sắc đẹp bằng, văn hay bằng hay sao, mà ta đi mê nàng, đến nỗi
quên phụ thù, bỏ danh dự. Huống chi mình mới hứa hôn mà thôi, chớ chưa
chung chăn gối, thì có nghĩa chi đâu mà mình sợ phạm, có tình chi đâu mà
mình sợ bạc. Thà là mình chết vì cha, chớ sống vì vợ, sống càng thêm nhục
sống mà làm chi? Dầu thế nào mình cũng phải giáp mặt kẻ thù của cha
mình; nếu mình dụ dự thì mình mang lỗi với cha mình lắm.
Thanh Tòng liền kêu một tên gia đinh mà biểu bắc ngựa thắng yên rồi
dắt ra trước cửa mà chờ. Chàng rửa mặt, thay áo, buộc dây đai, mang độc
