CHƯƠNG I
VÌ SAO CÁC QUỐC GIA DÂN TRỊ LẠI BỘC LỘ MỘT
TÌNH YÊU NHIỆT THÀNH VÀ BỀN VỮNG ĐỐI VỚI
BÌNH ĐẲNG HƠN LÀ ĐỐI VỚI TỰ DO
Đam mê đầu tiên và là đam mê mạnh mẽ nhất sản sinh ra từ sự bình đẳng
các điều kiện, có lẽ tôi chẳng cần phải nói ra, đó là tình yêu đối với chính cái
sự bình đẳng ấy. Bạn đọc sẽ chẳng có gì phải ngạc nhiên khi thấy tôi xem
xét cái tình yêu đó trước mọi tình yêu khác.
Mỗi chúng ta đều nhận thấy rằng, vào thời đại ngày nay, nhất là ở nước
Pháp, cái đam mê sự bình đẳng ấy mỗi ngày lại càng chiếm chỗ lớn hơn
trong trái tim con người. Người ta đã nói đi nói lại biết bao nhiêu lần rằng
những người đương thời với chúng ta có một tình yêu nhiệt thành và kiên trì
hơn nhiều đối với sự bình đẳng so với tình yêu tự do. Nhưng tôi vẫn cho
rằng nói như vậy song chúng ta lại chưa lần tìm đủ về ngọn nguồn nguyên
nhân của hiện tượng này. Tôi sẽ gắng làm công việc đó.
Ta có thể hình dung tại một điểm ở phía cực, nơi đó tự do và bình đẳng
bắt gặp nhau và hoà vào với nhau. Tôi giả định rằng tất cả các công dân đều
cùng nhau tranh đua giành lấy chính quyền và mỗi công dân đều có quyền
ngang nhau trong cuộc chạy đua đó.
Do chỗ chẳng ai khác với những người giống như mình, nên cũng chẳng
ai có thể thực thi được một quyền lực mang tính bạo hành. Mọi con người sẽ
trở nên hoàn toàn tự do, vì họ sẽ hoàn toàn bình đẳng với nhau. Và họ sẽ
hoàn toàn bình đẳng với nhau vì họ sẽ hoàn toàn tự do. Các quốc gia dân trị
hướng tới chính cái lí tưởng đó.