Như ta thấy, người Mĩ có bốn loại quỹ: Liên bang, bang, quận và công xã đều có quỹ của mình.
Trong thời gian ở Mĩ, tôi tìm tòi rất nhiều để biết tổng số chi tiêu công cộng ở công xã và quận của
những bang chính của Liên bang là bao nhiêu. Tôi dễ dàng thu thập được số liệu ngân quỹ các công
xã lớn nhất, nhưng hoàn toàn không thu được số liệu các công xã nhỏ. Vậy là tôi hoàn toàn không thể
có một ý niệm chính xác gì về chi tiêu ở công xã. Với cấp quận, tôi có đôi chút số liệu, dù chưa đầy
đủ, nhưng hẳn là cũng căn bản thoả mãn trí tò mò của bạn đọc. Tôi phải biết ơn ông Richard, nguyên
thị trưởng thành phố Philadelphia, về những số liệu ngân quỹ mười ba quận của bang Pensylvania
năm 1830, đó là các quận Libanon, Centre, Franklin, La Fayette, Montgommery, La Luzerne,
Dauphin, Buttler, Alleghany, Columbia, Northumberland, Northampton, Philadelphia. Dân số các
quận này năm 1830 là 495.207 người. Nếu ta nhìn qua tấm bản đồ Philadelphia, ta sẽ thấy mười ba
quận này nằm rải rác khắp các vùng miền với đủ các loại điều kiện sống có thể ảnh hưởng tới tình
trạng cả Liên bang Hoa Kì; nói vậy để biết rằng mười ba quận đó không thể cho ta một ý niệm chính
xác về tình hình tài chính các quận của bang Pennsylvania. Thế mà, các quận này trong năm 1830 đã
chi tiêu 1.800.221 franc, nghĩa là 3,64 franc một đầu người. Tôi tính toán thấy cũng mỗi công dân đó
trong năm 1830 đã đóng góp cho các nhu cầu chi tiêu Liên bang 12,70 franc, và 3,80 franc cho nhu
cầu chi tiêu của bang Pensylvania. Từ đó ta thấy rằng trong năm 1830, cũng mỗi công dân ấy đã đóng
góp cho các chi tiêu công cộng của xã hội (không kể chi tiêu ở cấp công xã) số tiền là 20,14 franc.
Như ta thấy, kết quả đó hai lần không đầy đủ, vì nó mới chỉ tính toán cho một năm và đối với một
phần các gánh nặng công cộng, song nó đáng tin cậy vì nó chắc đúng.
