con người đó càng gia tăng.
Vậy là nền dân trị không chỉ làm gia tăng số lượng người lao động; nó
còn dẫn con người đến một công việc này chứ không dẫn đến công việc kia;
và trong khi nền dân trị khiến cho con người chán ghét nông nghiệp, thì nó
dẫn dắt con người đến với thương mại và công nghiệp
Ngay trong những công dân giàu có nhất cũng thấy thể hiện tinh thần này.
Trong các quốc gia dân trị, một con người bất kể giàu sang tới đâu chăng
nữa, thì hầu như bao giờ cũng bất mãn với sản nghiệp của mình, bởi vì anh
ta thấy mình không giàu bằng cha mình, và anh ta e ngại con cái anh càng
kém giàu hơn nữa so với anh. Phần lớn những người giàu ở các quốc gia dân
trị đều không ngừng mơ tưởng những phương tiện để có thêm của cải, và
thông thường thì họ hướng vào thương mại và công nghiệp để tìm những
phương tiện được coi như nhanh nhất và mạnh nhất cho chuyện đó. Về điểm
này, họ có chung những bản năng với người nghèo mặc dù không thiếu thốn,
hoặc đúng hơn là họ bị thúc đẩy bởi những nhu cầu khẩn thiết nhất: nhu cầu
không bao giờ được sa sút.
Trong các quốc gia quý tộc trị, người giàu cũng đồng thời là người cầm
quyền. Sự chú ý không ngừng của họ đến những công vụ lớn khiến họ
không để mắt được tới những cái nhỏ nhặt mà công việc thương mại và công
nghiệp đòi hỏi. Nếu ngẫu nhiên có một ai trong bọn họ tình nguyện quay
sang thương mại, thì ý chí của cả tầng lớp sẽ ngăn chặn anh ta lại. Bởi vì con
người đã biết bao lần đứng lên chống lại số đông mà không xong, con người
không khi nào hoàn toàn thoát khỏi cái ách số đông, và ngay trong lòng tầng
lớp quý tộc vốn chống đối kiên cường không chịu thừa nhận quyền của đa
số trong toàn dân tộc, ngay ở đó vẫn có một đa số đặc biệt nắm mọi quyền
hành. (Xem A)
Trong các quốc gia dân trị, nơi đồng tiền không đưa kẻ có tiền lên nắm
quyền, mà lắm khi lại đẩy kẻ đó ra khỏi chính quyền, người giàu chẳng còn
biết dùng thời giờ nhàn rỗi của mình vào việc gì hết. Nỗi lo âu và các ước
vọng to tát, các nguồn lực rộng lớn của họ, cái thị hiếu với những gì khác lạ,
tư chất của những kẻ tìm mọi cách đứng được cao lên bên trên quần chúng,
