Tôi cứ nghĩ rằng người Anh là dân tộc nghiêm túc hơn cả trên trái đất này,
nhưng khi gặp người Mĩ rồi thì tôi thay đổi ý kiến.
Tôi không muốn nói rằng khí chất (tempérament – ND) con người chẳng
có mấy giá trị đối với sự hình thành tính cách (caractère – ND) dân Hoa Kì.
Dẫu sao tôi vẫn cho rằng nguyên nhân phần nhiều phải là ở những thiết chế
chính trị của họ.
Tôi tin rằng tính trầm mặc của người Mĩ sinh ra một phần là do tính kiêu
hãnh của họ. Trong những nước dân chủ, ngay người dân nghèo cũng có
một ý thức cao về giá trị cá nhân của họ. Anh ta thích thú tự ngắm mình và
đinh ninh là mọi người khác cũng đang ngắm anh ta. Trong tâm thế đó, anh
ta cẩn thận giữ gìn lời ăn tiếng nói và mọi hành động của mình, và không
bộc lộ mình ra, vì e ngại rằng mọi người sẽ khám phá ra điều anh ta đang
thiếu. Anh ta hình dung rằng, để tỏ ra xứng đáng với phẩm chất con người,
anh ta cần phải tỏ ra trầm mặc.
Nhưng tôi còn tìm thấy một nguyên nhân nữa gần gụi hơn nhiều với
nguyên nhân gây ra một cách bản năng cái tính trầm mặc khiến chúng ta
kinh ngạc kia.
Dưới thời chuyên chế, con người vẫn thình thoảng gửi cho nhau những
reo vui của một niềm vui điên rồ. Nhưng nói chung, con người thời đó đều
âu sầu và căng thẳng, bởi vì họ đều có nỗi sợ.
Trong các nền quân chủ chuyên chế, mà phong tục và tập tục đã làm cho
bớt chuyên chế đi, thường thấy biểu hiện ở mọi người một khí sắc vui vẻ
như nhau, bởi vì sau khi đã có được chút tự do và nhiều an toàn, con người
trút đi được những mối lo toan to tát hơn cả trong đời họ. Thế nhưng với các
dân tộc đã tự do rồi, thì người nào cũng trầm tính, bởi vì đầu óc họ thường
xuyên bị thu hút vào việc theo dõi một vài công chuyện nguy hiểm hoặc khó
thực hiện nào đó. Tình hình lại càng như vậy ở những quốc gia đã có tự do
lại được thể chế hoá theo chế độ dân chủ. Khi đó, tại đây, ở tất cả các tầng
lớp nhân dân, đều có vô số người không ngừng lo toan cho những công
chuyện của chính quyền, và những ai chẳng nghĩ ngợi gì đến việc điều hành
tài sản công cộng thì hoàn toàn lao vào lo toan chuyện gia tăng tài sản riêng
