Mà đâu chỉ các chính trị gia góp phần vào cơn sốt điên loạn này. Những
nhà tư tưởng giỏi nhất của khu vực tư nhân cũng là những kẻ vỗ tay to nhất.
Một vị tên là Barry Cordoe tổ chức một chương trình tọa đàm khá nổi
tiếng, nơi dân đảo bàn luận về những vấn đề đương thời, ông Cordoe luôn
lạc quan này gọi kỷ nguyên bùng nổ kinh tế của hòn đảo là “Nền kinh tế Cá
vàng”. Một chuyên gia khác là Carp Gaffer khẳng định ông ta không thấy
khả năng nào về tình hình kinh tế khó khăn, cũng như chính sách ngân
hàng chưa bao giờ tốt như hiện nay. Một vị nữa tên Dom Luskfin lại
khuyên mọi người tích cực mua lều hơn. Cuối cùng là Piker Skiff, vị khách
mời của chương trình tọa đàm có nhiệm vụ... chọc cười khán giả. Ông này
cảnh báo mọi người về nguy cơ sụp đổ của giá lều, và điều này gây ra
những tràng cười vui vẻ không dứt trong khán phòng hôm đó.
ĐIỀU CÒN ĐỌNG LẠI
Ngày nay, sau khi tất cả mọi người đều thấy rõ nước Mỹ đã trải qua cả
niềm vui và nỗi đau của một bong bóng nhà đất bùng phát rồi sau đó vỡ
tung như thế nào, chúng ta cần phải đau lòng nhận ra rằng đại đa số các nhà
kinh tế, quan chức Chính phủ, chuyên gia tài chính v.v... đã không nhận ra
thảm họa này, ngay cả khi nó đến rất gần chúng ta.
Điều này cũng giống như việc tất cả các chuyên gia khí tượng trên toàn
quốc không dự báo nổi một cơn bão cấp 5 ngay cả khi nó chỉ cách bờ biển
Miami chi chừng 10 dặm! cần phải có thêm bằng chứng gì nữa để chứng
minh sự ngu ngốc thậm tệ của các nhà kinh tế chính thống của chúng ta?
Dù định giá một cách có lý trí bằng bất cứ thước đo nào, thì giá nhà vào
năm 2006 cũng đã vọt lên mức không tưởng. Việc định giá nhà lúc đó đã bị
cắt rời khỏi mọi tiêu chuẩn được thiết kế để đo lường mức độ hợp lý của
nó. Chẳng có con số nào trong các thước đo có thể lên tới những mức độ
như vậy cả. Nhưng bằng một cách nào đó, các nhà kinh tế vẫn đưa ra được
những lập luận để biện minh cho luồng tăng giá vô tội vạ nói trên.
Người dân không nhìn ra được những kế hoạch đằng sau việc tung hô
vui vẻ này. Các chính trị gia muốn duy trì lòng tin của cử tri qua cảm giác
phồn vinh giả tạo, các doanh nghiệp muốn người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu
