Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
68
ruộng, thì nhà nào cũng có cối xay, cối giã và thường thường người
nhà làm lấy gạo để dùng.
Các xã ở sát các tỉnh lũ, dân chúng phần đông cũng vẫn theo đuổi
nghề nông, nhưng có phần sinh nhai bằng nghề buôn bán tại các chợ
tỉnh lũ, và một phần nữa làm nghề hàng xáo. Những người đi buôn,
cũng như những người làm hàng xáo là những người không có ruộng
nương, không thể dựa vào nghề nông để sống và về nuôi gia đình
được.
Làm hàng xáo thực ra cũng chỉ là một lối buôn nhỏ của những
người ít vốn. Mua thóc về, đem sức mình ra xay giã, dần, sàng, chế
biến thóc thành gạo đem bán cho người dùng, lấy công làm lãi.
Nghề hàng xáo là một nghề vất vả, thức đêm dậy hôm, đem bát
mồ hôi đổi lấy bát cơm, đem sức lao động đổi lấy một chút lời nhỏ.
Đấy là một nghề của những người không có vốn đi buôn to, không
có ruộng nương để cày cấy. Làm hàng xáo thường là đàn bà con gái.
Chồng con anh em họ chỉ phụ lực giúp thêm.
Thực vậy nhiều gia đình đã có một nghề khác, nhưng vợ con họ
vẫn còn rỗi rãi, mà tiền chi tiêu lại không dư dật, nên buộc lòng, các
bà nội trợ cũng như các cô gái phải hàng xay hàng xáo để kiếm thêm
giúp đỡ cho gia đình.
Phụ nữ làm nghề hàng xáo phải thành thạo. Có thành thạo mới
mong có lời nhiều, mới biết tính toán khi mua thóc lúc bán gạo, và
cũng cần thành thạo mới đỡ mệt nhọc trong công việc làm.
Người làm hàng xáo phải có nơi để đong thóc, cũng như phải có
khách để bán gạo.
Không phải người ta muốn mua thóc lúc nào cũng được và muốn
ở đâu cũng có. Nếu thóc mua dễ dàng về vụ gặt thì trong những ngày
giáp hạt, mua được thóc lại là một sự khó khăn. Phải biết ở làng nào
có những người rẻ đong, đắt bán; phải biết ở đâu có những chủ ruộng
muốn bán thóc mà rủ nhau tới mới hòng mua được giá hời, mới hòng
đong nổi thóc khi không phải là ngày mùa.
