Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
66
vào khoang thuyền. Người lấy đất lại ngụp xuống và một lát sau họ
lại mang một tảng đất khác lên.
Từng tảng đất một, họ kiên tâm lấy cho tới chất vừa thuyền họ
mới thôi. Những tảng đất sét lấy ở dưới đầm lên còn uớt nước ở bên
ngoài, trong như bôi mỡ. Ánh mặt trời chiếu vào lớp nước ngoài óng
ánh những tia đỏ chói.
Khi đã lấy đất xong, họ thủng thỉnh bơi thuyền vào bờ. Những
tảng đất sét lấy đó, qua bàn tay đàn bà con gái ở nhà, sẽ biến thành
những chiếc nồi đất màu ngói, những chiếc chậu màu da lươn hoặc
những chiếc chum màu gạch già.
Những người dân chung quanh đầm Vạc mỗi làng mỗi nghề. Họ
quanh năm làm lụng để lo sao cho gia đình không những đủ tiêu, lại
sung túc hơn người. Họ làm việc không quản ngại thời tiết nóng hay
lạnh, mưa hay nắng, sớm hay trưa.
Giàu đâu đến kẻ ngủ trưa
Sang đâu đến kẻ say sưa tối ngày.
Đầu năm chí cuối họ làm ăn cần cù chăm chỉ, và họ chỉ giải trí nghỉ
ngơi trong dịp Tết và những dịp hội. Trong những ngày này thì trai
cũng như gái, trẻ cũng như già, họ đều nghỉ ngơi, để dự hội cũng như
để vui chơi. Ngày thường họ quần áo lam lũ thì ngày hôm nay, có bộ
quần áo nào đẹp nhất họ mang ra mặc. Họ cũng vui vẻ tươi tỉnh hơn.
Gặp nhau ở hội họ hớn hở chào đón ngợi khen nhau.
Mỗi làng ở quanh đầm Vạc có tục lệ riêng của mình. Làng Tích Sơn
thì ngày mồng bốn tháng giêng có tục thi cơm. Các cô gái làng phải
lo thổi nồi cơm cho thật dẻo, thật ngon. Các trai làng kén vợ thường
kén qua nồi cơm thi các cô thổi cho cha hoặc anh em để trình làng.
Ngoài thi cơm còn thú kéo co, tục chém gà và lễ rước thần từ đền
làng đến chân Bàu. Làng Vị Thanh có tục đánh vật và chơi Trung Bình
Tiên. Vị Thanh là một lò đô vật có tiếng ở Vĩnh Yên. Các đô vật làng
này đã nắm nhiều giải ở các làng trong tỉnh trong dịp đầu xuân. Làng
Động Đao cũng có tục Vật và tổ chức hội làng vào ngày rằm tháng
giêng tại chùa Cói, là một ngôi chùa cổ của miền Bắc. Các làng khác
cũng đều có mở hội vào tháng giêng. Hội có rước thần, có đánh vật,