Số tiền khách hành hương mang trả nợ hàng năm thu được cho quỹ miếu
một món tiền rất lớn.
Năm Kỷ Dậu, 1969, số tiền này lên đến trên bốn triệu bạc. Tiền này được
ban quý tế sử dụng vào những công việc hữu ích chung: xây nhà cho
khách thập phương, xây chùa, xây trường học v.v...
Vài nét về núi Sam
Nhân nói tới lễ Vía Bà Chúa Xứ, chúng tôi xin trình bày thêm vài nét về
núi Sam, nơi xưa kia có tượng Bà và ngày nay ở chân núi có miếu Bà.
Theo các nhà địa lý học, núi Sam, trước kia là Hòn Sam nằm ở giữa biển
Nam Hải. Về sau, hòn Sam được nối liền vào vùng Thủy Chân Lạp bởi
đất bồi, nằm theo hướng Tây Bắc Đông Nam cách tỉnh lỵ Châu Đốc năm
cây số, và cách biên giới Campuchia 17 cây số, tính theo đường hàng
tỉnh số 10. Diện tích núi ước trên 4.000 thước vuông, chung quanh chân
núi có con đường chạy vòng. Núi cao 237 thước.
Từ phía Đông kinh Vĩnh Tế nhìn lại, núi Sam như vươn hẳn trên rặng
cây xanh rì và nằm cheo leo giữa vùng Thất Sơn.
Theo triền núi, có rất nhiều chùa am, xây dưới những đám cây xanh tốt.
Quanh chân núi, nhà cửa của dân chúng khá nhiều.
Núi Sam tuy không cao bằng núi Điện Bà ở Tây Ninh, nhưng nhìn phong
cảnh cũng khá hùng vĩ, và ở nơi đây như có một vẻ huyền bí uy linh!
Phải chăng chính do lòng tín ngưỡng của dân chúng đã tạo nên vẻ huyền
bí này, và uy linh của Bà Chúa Xứ càng được người dân tin tưởng!
Quanh năm cảnh núi Sam tuy không vắng vẻ nhưng cũng không sầm uất,
nhưng đến ngày hội cảnh chân núi thật là náo nhiệt bởi khách hành
hương. Lễ miếu Bà xong, mọi người tới viếng thăm chùa Tây An và lăng
Thoại Ngọc Hầu, và những người ở xa xôi cũng nhân dịp lên thăm cả núi
Sam.
