Hội hè của đồng bào Thiên Chúa giáo
Nói đến hội hè đình đám của dân ta, tôi muôn nói ít dòng về hội hè của
các đồng bào theo đại Gia Tô. Đối với các đồng bào này, lẽ tất nhiên
đình đám không có, nhưng không phải vì thế mà không có hội hè, nhất là
trong các mục Lễ tiết và Đám nước. Đấy là những dịp hội hè hàng năm
về tôn giáo của các đồng bào Thiên Chúa giáo.
Ngoài các hội hè hàng năm trên, các đồng bào Thiên Chúa giáo cũng còn
có những dịp khác để chung vui hội hè cùng nhau. Thí dụ như một Cha
được vinh thăng Giám mục, khi đức Giám mục được một ân thưởng gì
của Tòa Thánh, hoặc của Chính phủ.
Cuộc đại lễ tấn phong giám mục và gắn huy chương tại Phát Diệm
Ngay từ chiều ngày 2 Décembre 1940, khu nhà thờ Phát Diệm đã hiện ra
trong cảnh tưng bừng sáng sủa. Giữa những hàng cột cờ gián sắc nhởn
nhơ theo chiều gió bay, giữa những chòm cây xanh biếc pha màu vàng
nhạt, giữa các khải hoàn môn mới dựng lên để nhắc lại cuộc thắng trận
vẻ vang của tấm lòng bác ái và đức hiếu hòa đạo Công giáo... ngôi thánh
đường đồ sộ nguy nga đứng sững trước mặt khán quan, hình như lôi hút
hết tinh thần của nhân vật chung quanh. Tòa thánh điện lịch sử đó hôm
nay ra mắt với công chúng trong bộ áo chạm trổ những cảnh rồng vờn
phượng múa, những thánh tích về tôn giáo... đầy vẻ linh động, đầy tinh
thần ái quốc, đầy mỹ thuật Việt Nam, trông thực ''uy phong hùng tráng
như đội quân xếp hàng ra trận''. Ngôi thánh đường đó tuy đã nhiều tuổi,
mà vẫn trẻ trung, sắc đẹp lộng lẫy càng thêm trẻ, trẻ như một vị công
chúa xiêm áo rực rỡ đợi ngày lễ tân hôn... Đứng ở lầu chuông mà ngắm
nghía, chúng tôi không khỏi chạnh lòng hoài cảm... nhớ ơn một linh
mục, một bức gương anh hùng dũng cảm, trung quân ái quốc trong lịch
sử Rồng Tiên và thế kỷ vừa qua. Cụ Trần Lục mà trong óc chúng tôi còn
phảng phất như thấy dạng người, tuy đã khuất núi mà nay đang cao lời
kêu gọi xứ Bắc kỳ ''Hãy cất tiếng reo hò mừng rỡ, hỡi người son sẻ
không sinh, hãy hớn hở mừng vui khoái trá''.