Hội Vạn Niên với cổ tục: Tung hệ
Làng Vạn Niên thuộc huyện Nam Sách tỉnh Hải Dương (Hải Hưng).
Hàng năm làng mở hội vào cuối tháng Giêng.
Thần tích
Thành hoàng làng này là một tà thần dân chúng gọi là ông THẦN
NHÒM. Lúc sinh thời, ông thần vốn là một tay ăn trộm. Một đêm đi ăn
trộm về, buổi ăn trộm rất thành công, ông ta lấy được rất nhiều đồ đạc.
Lúc trở về trời đã gần sáng; ông ta mang đồ đạc đã ăn trộm được đi vừa
đến gốc đa bên một lạch nước ở đầu làng thì thấy bóng người đi làm
đồng đằng xa tiến tới. Ông ta vội vàng bao nhiêu đồ đạc đều đem giấu
xuống dưới lạch nước, rồi trèo lên cây đa, nằm trong lùm lá ngủ một giấc
tới buổi chiều. Thức giấc, ông ta nhìn xuống lạch nước, vừa nhằm lúc
trên trời có mây đen, không thấy đồ đạc mình đã giấu. Ông ta cố giương
mắt nhìn theo tăm dưới nước. Nào ngờ mải nhìn quá, ông ta ngã xuống
lạch nước chết đuối. Chết gặp giờ linh, ông ta được dân làng thờ làm
Thành hoàng.
Ngày hội
Hội làng mở vào cuối tháng Giêng mỗi năm. Hội có rước xách tế lễ, các
quan viên cùng nhau họp ở đình ăn uống như tất cả các hội quê khác.
Nhân dịp hội, dân làng thường nhắc lại sự tích ông thần Nhòm.
Tung hệ
Đặc biệt nhất của ngày hội là tục TUNG HỆ. Tục này được cử hành một
cách rất ồn ào và rất vui. Một ông già được dân làng cử làm tướng, còn
các hàng con trai từ mười tám tới hai mươi, dân làng cắt làm quân.
Nhân ngày hội, dân làng chọn giờ tốt cho người vào xông đình đốt pháo.
Sau đó dân làng cũng đốt pháo rất nhiều... Giữa những tràng pháo liên
tiếp, ông tướng đánh trống đi vào đình rồi lại đi ra, đi ra rồi lại đi vào.
