kéo chữ, bơi thuyền trên sông Hoàng Giang, múa Mường, uống rượu
cần. Lại có tế nữ quan tại đền thờ Thục Tiết công chúa, con gái Vạn
Thắng Vương. Và sau hết là điển tích Cờ lau tập trận.
Cờ lau tập trận
Ngoài các trò vui trên, cuộc vui chính của ngày hội được dân làng đặc
biệt chú trọng và khách xem hội chờ đợi là cuộc diễn lại sự tích Cờ lau
tập trận. Cuộc diễn này do các trẻ em trong làng và hàng tổng thực hiện
dưới sự chỉ dẫn của ban tổ chức ngày hội. Các trẻ em chia làm hai phe,
một bên đóng vua Đinh Tiên Hoàng và chúng bạn, một bên đóng trẻ
chăn trâu các làng lân cận.
Trong cuộc diễn lại tích Cờ lau tập trận này, khách trẩy hội sẽ thấy cậu
bé Đinh Bộ Lĩnh hăng hái xông pha chiến đấu cùng chúng bạn đuổi lũ
mục đồng đối phương. Chiến cuộc thắng lợi, cậu Đinh Bộ Lĩnh được
chúng bạn làm kiệu công kênh giữa những cờ quạt sặc sỡ màu lá cây
hoặc tết bằng rơm rạ. Các bạn che tàn, che lọng cho cậu, rước cậu đi giữa
rừng cờ lau.
Cuộc diễn tích Cờ lau tập trận năm nào cũng kết thúc ngày hội giữa sự
nô nức của mọi người, giữa tinh thần phấn khởi của dân làng biểu lộ
lòng tôn sùng đối với các vị anh hùng của Quốc gia dân tộc.
Thi thơ
Việt Nam vốn chuộng văn học. Ninh Bình lại là nơi phong cảnh thanh tú,
nhất là Hoa Lư, phong cảnh càng hùng vĩ nên thơ. Hàng năm nhân ngày
hội, để giữ gìn nếp xưa, để khuyến khích dân chúng trên đường văn học,
dân làng mở hội thi thơ không những riêng cho dân sở tại mà cho tất cả
những ai văn hay chữ tốt, muốn được giải và muốn lấy tiếng tăm với mọi
người. Đề thơ tùy ban tổ chức lựa chọn. Giải thưởng thường chỉ mấy
vuông nhiễu điều, gói chè, mươi quả cau, những người được giải hãnh
diện vì thơ hơn vì giải. Hàng năm có ba giải thưởng trong cuộc thi này,
và ban giám khảo gồm các tay văn học nổi tiếng trong vùng, có khi ban
