Làng xóm Việt Nam
106
tổ ChứC làNg xã troNg thời kỳ PháP
trở lại Chiếm ĐóNg Nam kỳ
ngay sau khi trở lại nam Kỳ, người pháp thành lập chính phủ
lâm thời ở nam Kỳ, bác sĩ nguyễn Văn Thinh cầm đầu chính
phủ này mệnh danh là chính phủ tự trị nam Kỳ.
Dưới chính phủ tự trị nam Kỳ, tại xã có ban Hội Tề gồm
tám hội viên do phổ thông đầu phiếu bầu lên. Ban Hội tề tự
phân làm hai Ủy ban, một Ủy ban do vị Hương cả đứng đầu
phụ trách các việc hành chánh tư pháp và các công tác xã hội,
và một Ủy ban do vị Hương chủ đứng đầu phụ trách các vấn đề
tài chính, kinh tế và nghi lễ.
Ban Hội tề này không tồn tại bao lâu, vì sau đó, chính phủ
nam Kỳ tự trị không còn nữa, được thay thế bằng chính phủ
Lâm thời Việt nam do tướng nguyễn Văn Xuân làm thủ tướng,
kế đó Bảo Đại trở lại Việt nam.
Thủ tướng nguyễn Văn Xuân trước tình thế rối bời của đất
nước đã trao cho các Tỉnh trưởng quyền bổ nhiệm các Hội đồng
xã để điều khiển công việc hành chính trong làng, và các chức
dịch trong làng xã đương nhiên trở thành một bộ phận của toàn
bộ hệ thống hành chính tập quyền.
Việc bổ nhiệm hương chức làng xã được tồn tại cho đến năm
1953. Sắc lệnh ngày 19-3-1953 được ban hành để tổ chức lại
nền hành chính xã.
Theo Sắc lệnh này mỗi làng có một Hội đồng hương chánh
gồm tối đa là chín người do dân chúng bầu lên bằng lối phổ
thông và trực tiếp đầu phiếu. Ba nhân viên đứng đầu là chủ tịch,
phó chủ tịch và chánh thư ký.
Với tổ chức mới này, tổ chức làng xã đã trở lại khuôn mẫu
Hội đồng xã cổ truyền trong một phần nào nhưng vẫn có sự
giám sát của cơ quan cấp tỉnh.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
