Làng xóm Việt Nam
104
người được chỉ định là phó lý của xã có nhiều thâm niên công
vụ, và khi có từ hai phó lý đồng thâm niên công vụ, người nhiều
tuổi hơn sẽ được chỉ định. phương pháp bầu cử chỉ được dùng
đến khi nào trong xã không có người phó lý nào cả.
phó lý và ngũ hương do Hội đồng Kỳ hào lựa chọn và các
quan tỉnh duyệt y.
Trong việc cải cách nền hành chính làng xã Trung Việt, chính
quyền pháp không ngoài mục đích kiểm soát chặt chẽ các viên
chức làng xã và đã đưa dần vào cơ quan quản trị những người
trung thành với họ giống như khi họ cải cách lại nền hành chính
xã tại Bắc Việt vào năm 1941.
Trên hình thức, nếu không xét kỹ ta thấy thành phần như
không thay đổi vì cơ quan quyết nghị của xã vẫn là Hội đồng
Kỳ hào, và cơ quan chấp hành vẫn chỉ gồm có Lý, phó trưởng
và ngũ hương, nhưng nếu đi sâu vào việc tuyển lựa, ta thấy ngay
dã tâm của chính quyền pháp muốn dần bãi bỏ phương pháp bầu
cử bằng phương pháp chỉ định để có thể đặt tay sai của họ vào
Hội đồng Kỳ hào và nhất là vào các chức vụ chấp hành. ngoài
ra, họ cũng đặt ra sự kiểm soát chặt chẽ.
chế độ 1942 tồn tại cho đến ngày 9-3-1945 của Trung Việt
cũng như chế độ 1941 tại Bắc Việt.
*
* *
Xét chung về việc tổ chức làng xã dưới thời pháp thuộc, ta
thấy người pháp tuy bắt đầu sự cải cách ở ba miền nam, Bắc,
Trung trong ba thời kỳ khác nhau, nhưng cuối cùng họ đã thống
nhất việc tổ chức trên đại cương trên cả ba vùng qua sự tương
đồng của nghị định ngày 5-1-1944 với các đạo dụ ngày 23-5-
1941 và 5-1-1942, với phương pháp chỉ định các hương chức
và kiểm soát chặt chẽ cơ quan quyết định của xã.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
