Làng xóm Việt Nam
12
trên cây xào xạc, mùi hương lẫn mùi hoa huệ ở bàn thờ đưa ra
thoang thoảng giữa gió khuya...
Đêm khuya, nếu có tiếng chó cắn nhát gừng về phía đầu làng,
các nhà các cụ bảo các con:
các bà các cô lại đi thăm làng!
cây đa đầu làng cứ xanh tốt và sự hãi hùng của dân làng vẫn
tồn tại đời này qua đời khác đối với những câu chuyện đã được
kể lại về cây đa, về những ông bình vôi, về bàn thờ và nhất là
về các bà, các cô, các cậu...
Dân làng hãi hùng nhưng dân làng vẫn kính cẩn không ai
dám buông một lời nhạo báng, và cũng chẳng ai bảo ai là mê
tín dị đoan.
những ngày rằm, mồng một, những ngày lễ lạc, nếu người
ta có cúng lễ ở nhà, nếu người ta có lên lễ ở chùa, thì ở gốc đa
này, nơi bàn thờ cũng có nhiều bà nhiều cô trong làng mang đồ
tới lễ bái. những hôm đó, quang cảnh gốc đa đỡ vắng vẻ âm u.
cây đa đầu làng, thường làng nào cũng có, và có lẽ cây đa
nào cũng tương tự giống nhau. câu ca dao ta có nhắc tới cây đa:
Đầu làng có một cây đa
Cuối làng cây gậy, ngã ba cây dừa
Dù anh đi sớm về trưa
Xin anh nghỉ bóng mát cây dừa nhà em!
Bóng mát cây dừa có lẽ có người đi sớm về trưa dừng chân
nghỉ cho đỡ mệt nhất là trai gái làng, còn bóng mát cây đa, quả
thật ở làng tôi, tôi không thấy mấy ai dừng chân nghỉ bước! Qua
đấy người ta ngả nón đi cho mau, và ngày xưa người ta còn cưỡi
ngựa, tôi còn được nhắc lại là người ta vẫn xuống ngựa dắt đi
qua bàn thờ hẻo lánh này. Hẻo lánh vì cây đa ở đầu làng ngoài
lũy tre xanh, hẻo lánh vì tuy gọi là đầu làng, nhưng khi đi khỏi
cổng làng chưa phải là có nhà cửa dân làng ngay, hai bên đường
làng ở nơi đây còn có mấy ao cá, mấy vườn cây vắng vẻ.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
