Làng xóm Việt Nam
198
danh giá, học thức, có khả năng, đủ niên kỷ, được sự tín nhiệm
và quý mến của mọi người, không được vì tiền bạc hoặc tiệc
tùng mà bầu lên những người không đủ tư cách hoặc tìm cách
thành lập thôn, hộ riêng gieo rắc sự hiểu lầm và sự chia rẽ. Ai
phạm tới luật này sẽ bị trừng phạt.”.
Ta thấy rằng trên đây cũng chỉ là những điều rất đại cương
không mấy rõ ràng, do đó lệ làng vẫn luôn luôn chi phối mọi
sinh hoạt trong làng.
Lệ làng do hương ước ấn định, và về mỗi vấn đề lại những
tục lệ riêng. Thường những vấn đề chính mà hương ước làng
nào cũng đề cập tới là những tục lệ về:
bầu cử
khoán ước
tranh tụng
tài chính
tạp lệ
Bầu Cử
như đã trình bày tại chương “Tổ chức làng xã”, làng xưa
nay đều có một hội đồng, đấy là hội đồng kỳ mục, hội đồng
này từng được thay đổi danh xưng trải qua các thời kỳ lịch sử.
những nhân viên trong ban hội đồng do dân làng bầu lên theo
lệ từng làng, nhưng thường căn cứ trên các tiêu chuẩn niên kỷ,
kiến thức và tài chính.
Kén chọn theo niên kỷ, vì người có tuổi có nhiều kinh nghiệm,
theo kiến thức
vì đây là những người có học đã từng học qua Tứ
thư ngũ kinh, thâu nhập được sự hiểu biết và kinh nghiệm của
tiền nhân, theo tài chính vì đây là một sự bảo đảm cho người
nhận trách nhiệm lãnh đạo làng xã.
Thường ra, những nhân viên trong ban hội đồng là các hàng
chức sắc đã nói trong chương “Dân làng”.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
