207
Diện hình và Tổ chức
xã, nhưng cũng còn nhiều lệ phí khác nữa, và những lệ phí này
tùy theo từng xã, như những xã ở ven rừng có thể thu của dân
làng vào rừng đốn gỗ một món lệ phí cho một loại cây nào,
hoặc những làng có đầm lớn hồ rộng thu của những người đánh
cá một món lệ phí.
Tiền bán nhiêu, bán xã, bán hậu v.v...
nói đến nền tài chính của một xã, không thể bỏ qua những
món tiền bán nhiêu, bán xã, bán hậu v.v...
chân nhiêu, chân xã, làng thường chỉ cấp cho những người
có ân nghĩa với làng, và khi đã là nhiêu, là xã thì được dự hàng
quan viên và được miễn các điều phu phen tạp dịch.
nhiều làng, vì cần tiền để sung vào công quỹ làm việc công
ích, thường hàng năm hoặc ba bốn năm bán một số các chân
nhiêu chân xã để những người giàu có trong làng bỏ tiền ra mua
cho mình hoặc cho con cái.
Số tiền ấn định cho mỗi chân nhiêu chân xã tùy theo từng
làng, nhưng thường là những số tiền lớn đủ dùng cho một việc
công ích đáng kể.
Và tiền bán hậu cũng là những món tiền lớn. Mua hậu của
dân làng, tức là nộp cho làng một món tiền để sau này khi mình
chết, làng sẽ cúng giỗ. những người không con kế tự để lo việc
hương hỏa thường mua hậu làng. nhiều người con gái, bố mẹ
không có con trai, không người cúng giỗ, bỏ tiền ra mua hậu
để làng cúng bố mẹ.
nhiều nơi, những người giàu không con có nhiều ruộng nương
thay vì mua hậu, cúng cho làng một số ruộng, số ruộng này làng
sẽ sử dụng và hàng năm hoa màu thuộc về làng. Làng nhận số
ruộng này, khi người cúng ruộng qua đời, làng sẽ cúng giỗ. Ruộng
này gọi là ruộng hậu. Ruộng hậu được giao cho dân làng canh
tác, người canh tác hàng năm nộp cho làng một món tiền hoặc
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
