Làng xóm Việt Nam
206
Thuế chợ, thuế bến đò
những làng có chợ có thể thu thuế chợ, hoặc tính vào chỗ
ngồi của những người bán hàng, hoặc tính vào các hàng hóa và
gia súc bày bán tại chợ.
Tiền thuế này, hoặc ban hội đồng cử người thu lấy, hoặc cho
đấu thầu. Từ hồi pháp thuộc tới nay, lối đấu thầu được thông
dụng hơn. Theo các tục lệ xưa, chỉ những người làng mới được
trưng thầu thuế chợ, nhưng ngày nay, tục lệ đã thay đổi, và
người nào chịu nộp thuế trưng thu nhiều có lợi cho quỹ làng là
được đứng trưng thầu.
những làng ở bên cạnh sông, có khi lại thu thuế bến đò của
các thuyền bè tới đậu, hoặc thu thuế của các lái đò chở khách
sang ngang.
cũng như thuế chợ, thuế bến đò cũng thường được cho đấu thầu.
Trong việc đấu thầu, lẽ tất nhiên chủ thầu thường tìm cách
bóc lột những người phải nộp thuế và hay có sự lạm thu, và
việc lạm thu này đã gây ra nhiều sự kêu ca của dân chúng, nếu
không có sự kiểm soát kỹ lưỡng của hội đồng làng.
Các lệ phí khác
Đây là tất cả lệ phí lặt vặt khác, ấn định tùy theo từng địa
phương, làng này làng khác không giống nhau, có làng lấy những
lệ phí này lại không lấy những lệ phí khác hoặc trái lại.
Ta có thể kể lệ phí về sát sinh mà mỗi người phải nộp khi
mổ thịt một gia súc, lệ phí về đốt pháo, đánh trống đánh chiêng
trong những việc vui mừng hay tang ma, lệ phí khi xin phép lợp
nhà, lát sân gạch v.v...
có làng, mỗi khi dân làng đào ao, đào giếng đều phải nộp
cho làng một món tiền lệ phí, không thể phải sửa lễ ra đình để
khấn xin đức Thành hoàng cho phép động thổ.
Đại khái những lệ phí lặt vặt trên thường được thu tại nhiều
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn