Làng xóm Việt Nam
226
Mục đích cốt yếu của nghĩa sương như trên đã trình bày, là
những kho trữ súc, hoặc trích một phần lúa thuế, hoặc lấy lúa
nghĩa quyên của tư nhân bỏ vào để đến thời cơ cận thì đem
lúa ấy giúp cho dân nghèo.
(1)
Số lúa thu của các chủ ruộng tuy
tính theo đấu nhưng thường vào khoảng một phần bốn mươi số
thu hoạch.
Bởi vậy, trong điều ước nghĩa sương bao giờ cũng có nói rõ
về số thóc sẽ được nộp vào cũng như cách sử dụng số thóc này.
Với kho nghĩa sương, dân làng quê vừa dự phòng lại vừa tư
cấp, dự phòng cho cả làng và tư cấp cho những người cùng túng.
tư CấP
Qua kho nghĩa sương, ta thấy dân quê chú trọng rất nhiều tới
vấn đề xã hội. Thực vậy, nền luân lý cổ truyền của ta lấy việc phúc
đức làm trọng, mọi người ai cũng nghĩ tới sự làm lành và giúp đỡ
người khác. Rất nhiều câu ca dao đã nói lên cái tinh thần tương
thân tương trợ và đã khuyến khích người ta trong các việc cứu tế:
Sướng gì hơn sướng làm lành,
Cho bao nhiêu của để dành bấy nhiêu.
*
Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
*
Thấy ai đói rét thì thương,
Rét thương cho mặc, đói thường cho ăn.
*
Miếng khi đói, gói khi no.
*
1. Đào Duy Anh. - Sách đã dẫn.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn
