104
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
o
Bữa tiệc tất niên
Các bạn hàng buôn bán sống với nhau thành phường, những công chức
cùng làm tại một dinh, một sở, nhân ngày Tết đến đều có bữa tiệc tất niên
để cùng nhau họp mặt trước khi chia tay về ăn Tết.
Các bạn hàng trong buổi tất niên này có sửa lễ cúng thánh sư rồi cùng
nhau ăn uống.
Các công chức nơi công sở lấy bữa ăn tiệc tất niên để cùng vui và nhân
đó chúc Tết nhau trước rồi ai nấy về quê ăn Tết.
o
Buổi học tất niên
Tại các lớp học, có buổi học tất niên. Nhân buổi học này, học trò chúc Tết
thầy, và thầy gửi lời chúc Tết bố mẹ học sinh và cùng chúc nhau cả học sinh
một cái Tết vui vẻ.
Trong buổi học tất niên này, thầy trò thường đem những chuyện trong
niên học ra nhắc lại, và cùng nhau nói về chuyện Tết thay vì học hành như
những buổi học trước.
o
Phiên chợ trẻ con và phiên chợ Tết
Đây là phiên chợ họp sau phiên chợ cuối của năm, thường vào ngày 28
hoặc 29 tháng Chạp. Gọi là “Phiên chợ trẻ con”, vì dân quê, trong ngày phiên
chợ này, chợ nào họp ngày nào thường đã thành lệ, bố mẹ cho trẻ con tiền
để đi sắm Tết, tức là đi mua tranh mua đồ chơi Tết.
Cần phân biệt phiên chợ trẻ con với phiên chợ Tết. Phiên chợ Tết là phiên
chợ cuối cùng của năm, tùy theo từng chợ họp từ ngày 26 đến 30 tháng
Chạp. Chợ vùng quê họp một tháng sáu phiên, chợ làng này vào ngày một
ngày sáu, chợ lân cận vào ngày hai ngày bảy, chợ một làng thứ ba vào ngày
ba ngày tám, rồi một chợ vào ngày bốn ngày chín, lại một chợ vào ngày năm
ngày mười. Trong một vùng mỗi ngày thường có hai, ba chợ họp, và ngày
hôm sau lại hai, ba chợ khác. Phiên chợ Tết sớm nhất vào ngày 26 tháng
Chạp đối với những chợ ngày họp là ngày một và ngày sáu, và phiên chợ Tết
muộn nhất vào ngày 30, hay nếu tháng thiếu vào ngày 29 tháng Chạp đối
với những chợ ngày họp là ngày bốn ngày chín hoặc ngày năm ngày mười.
Trong phiên chợ Tết, người bán hàng muốn bán hết hàng, nhất là trong
