106
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
Thấy nhà ngói lợp
Voi ông còn buộc,
Ngựa ông còn nằm.
Ông sống một trăm linh năm tuổi lẻ
Vợ ông sinh đẻ
Những con tốt lành:
Những con như tranh,
Những con như rối.
Tôi ngồi xó tối.
Tôi đối một câu.
Đối rằng:
Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ:
Nêu cao, pháo nổ, bánh chưng xanh
Các em vừa súc sắc súc sẻ vừa hát, trong lúc gia đình chủ nhà chăm chú
nghe, và sau câu hát gia đình nào cũng tặng các em chút ít tiền, tiền đó các
em bỏ luôn vào ống. Tục cho rằng, các em đến đem sự may mắn lại. Không
gia đình nào không tặng tiền các em. Nhiều ít ai cũng tặng các em một số
tiền trước khi các em rời sang nhà khác.
o
Đòi nợ cuối năm
Các chủ nợ có lệ cuối năm thường thúc con nợ, cố đòi cho được số tiền đã
cho vay, dù rằng đòi được tiền về để đấy. Người ta cho rằng, nếu không đòi
được tiền trước giao thừa, ngày hôm sau, món tiền đã ra nợ cũ, và ngày mồng
một đầu năm và những ngày sau nữa, người ta không dám đòi nợ, vì con nợ
kiêng “sợ giông”. Đòi nợ vào ngày Tết, không những con nợ không trả nợ,
mà có khi còn mắng lại chủ nợ vì không biết kiêng cho mình.
Tục lệ như vậy nên cái ngày tất niên này, những người có nợ làm ăn kém may
mắn không có tiền trả mà khất chủ nợ không chịu, đành phải đi trốn nợ cho
đến lúc giao thừa mới trở về.